Danas je srijeda, 14. oktobar/listopad, 288. dan 2020. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
1066. – Bitka kod Hastingsa, Normani pod vodstvom Vilima Osvajača porazile Saksonce pod vodstvom kralja Harolda II. koji je tu i poginuo.
1808. – Francuzi su ukinuli Dubrovačku Republiku, nastalu u 15. vijeku od Dubrovačke opštine. U početku je obuhvatala grad s neposrednom okolinom, kasnije su joj srpski vladari iz dinastije Nemanjića prodali ili ustupili poluostrvo Pelješac, ostrvo Mljet i Konavle u gradskom zaleđu, a kralj Bosne Ostoja primorje od Orašca do Stona. Francuska je okupirala Dubrovnik 1806, a u sastav Austrije je ušao 1815, na osnovu odluke Bečkog kongresa. Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca pripao je 1918.
1809. – Bečkim mirom Austrija prinuđena da Trst i Ilirsku provinciju preda Francuskoj, Galiciju Poljskoj i Rusiji, a oblast In Bavarskoj.
1882. – Rođen irski državnik Éamon de Valera, vođa partije “Sinn Féin” od 1917. do 1926., s dva kraća prekida premijer od 1937. do 1959, a potom do 1973. predsjednik Irske. Zbog učešća u ustanku “Crvena pastva” 1916. Englezi su ga osudili, prvo na smrt, pa na doživotnu robiju, ali je oslobođen 1917. Predvodio je 1922. Dablinski ustanak, poslije čije je propasti 1923. objavio kraj oružane borbe. Bio je 1932. godine predsjednik Društva naroda.
1888. – U Leedsu francuski fotograf Louis Le Prince snimio Roundhay Garden Scene, prvi film u historiji.
1890. – Rođen je američki general, političar i predsjednik Dwight D. Eisenhower.
1895. – Rođen je Josip Vidmar, kritičar, esejista, dramaturg, akademik, sudionik Narodnooslobodilačke borbe i prvi predsjednika Prezidijuma NR Slovenije.
1895. – Car Franjo Josip I. svečano otvorio novu zgradu Hrvatskog narodnog kazališta u Zagrebu.
1905. – Rođen je Milan Blagojević Španac, španski borac, partizanski komandant i narodni heroj Jugoslavije.
1906. – Rođena je Hannah Arendt, njemački filozof.
1933. – Nacistička Njemačka napustila Društvo naroda i konferenciju o razoružanju u Ženevi.
1939. – Više od 800 mornara poginulo je na britanskom ratnom brodu “Royal Oak”, kojeg je u moru pored sjeverne Škotske potopila njemačka podmornica.
1941. – Okupatorski vojnici nacističke Njemačke u Srbiji u Drugom svjetskom ratu počinili jedan od najtežih ratnih zločina, strijeljavši u Kraljevu više od 6.000 srpskih civila, uključujući žene i djecu.
1943. – U logoru smrti Sobibor došlo je do uspješne pobune zatvorenika u kojoj je ubijeno devetero SS pripadnika. Oko 400 zatvorenika su pobjegli. Zatim je ostatak logoraša ubijen od strane SS-a i logor smrti je konačno zatvoren.
1944. – Samoubistvo izvršio njemački feldmaršal Ervin Romel – nazvan “Pustinjska Lisica” zbog spektakularnih pobjeda njegovog Afričkog korpusa u Drugom svjetskom ratu – poslije neuspjelog puča protiv Adolfa Hitlera, jer je u puč bio umiješan.
1944. – Britanske i grčke snage oslobodile Atinu od Nijemaca u Drugom svjetskom ratu.
1964. – Mihail Suslov, siva eminencija SSSR-a, srušio je Hruščova i postavio Brežnjeva.
1964. – Nobelovu nagradu za mir dobio Amerikanac afričkog porijekla Martin Luther King, borac za ljudska prava.
1977. – Umro je Bing Crosby, američki pjevač i glumac.
1988. – Egipćanin Nagib Mahfuz postao prvi arapski pisac koji je dobio Nobelovu nagradu za književnost.
1990. – Njemačka i Poljska potpisale sporazum o granici na rijeci Odri.
1994. – Premijer Izraela Jicak Rabin, šef izraelske diplomatije Šimon Peres i vođa Palestinske oslobodilačke organizacije Jaser Arafat podijelili Nobelovu nagradu za mir.
1995. – Grčka ukinula embargo protiv Bivše Jugoslovenske Republike Makedonije, pošto je Skoplje prihvatilo da promijeni zastavu i zvanično se obaveže da nema pretenzija prema grčkoj teritoriji.
1998. – Nigerijski pisac Vole Sojinka, dobitnik Nobelove nagrade za književnost, vratio se u zemlju poslije skoro četiri godine izbjeglištva, na koje ga je primorao diktatorski režim vojne hunte, kojem se žestoko protivio.
1999. – Umro Džulijus Kambarage Njerere, istaknuti lider Pokreta nesvrstanih, prvi predsjednik Tanganjike od 1962. do 1985, kad je podnio ostavku, što je rijedak primjer u Africi. Jedan je od osnivača Organizacije afričkog jedinstva 1963, a tri godine po okončanju borbe za nezavisnost od Velike Britanije 1964. bio je ključna figura prilikom ujedinjenja Tanganjike sa ostrvom Zanzibar, poslije čega je zemlja nazvana Tanzanija.
2006. – Savjet bezbjednosti UN usvojio ekonomske i sankcije na uvoz oružja i opreme Sjevernoj Koreji, kao odgovor na testiranje nuklearnog oružja.
2012. – U 57. godini umro je Branko Črnac Tusta, pjevač legendarnog pulskog benda Kud Idijoti.
(AbrašMEDIA)