ISRO-ova misija Chandrayaan-3 zabilježila je prve podatke, a jedan od njih je taj da je temperatura na površini Mjeseca znatno viša nego što se očekivalo, pružajući revolucionarne podatke za naučna istraživanja. Zbog odsustva atmosfere, mjesečeva površina doživljava ekstremne temperaturne fluktuacije.
Kao značajno dostignuće za indijsku svemirsku agenciju, prikupila je revolucionarne naučne podatke iz prethodno nepoznatog južnog polarnog regiona Meseca.
Termalna sonda Vikram landera uspješno je dokumentirala temperaturne fluktuacije na površini Mjeseca, pokrivajući njen gornji sloj, neposrednu blizinu i dublje slojeve.
Indijska organizacija za svemirska istraživanja (ISRO) objasnila je da inicijativa ChaSTE (Chandra’s Surface Thermophysical Experiment) ima za cilj da otkrije termičku dinamiku površine Mjeseca procjenom temperaturnih profila lunarnog gornjeg sloja tla u blizini pola.
“Rover ima temperaturnu sondu opremljenu mehanizmom kontrolisanog prodiranja koji može doseći dubinu od 10 cm ispod površine. Sonda je opremljena sa 10 pojedinačnih temperaturnih senzora”, dodaje se iz agencije.
Zbog odsustva atmosfere, mjesečeva površina doživljava ekstremne temperaturne fluktuacije. ISRO je prikazao ove varijacije kroz grafički prikaz.
“Predstavljeni grafikon ilustruje temperaturne varijacije mjesečeve površine/bliske površine na različitim dubinama, a zabilježeno je tokom prodora sonde. Ovo je prvi takav profil za južni pol Mjeseca. Detaljna zapažanja su u toku”, saopštili su iz ISRO-a.
Prema naučniku ISRO-a BHM Darukesha, zabilježena temperatura bila je neočekivano viša nego što se prvobitno očekivalo. “Vjerovali smo da bi temperatura mogla biti negdje oko 20-30 stepeni Celzijusa na površini, ali je 70 stepeni”, rekao je on za PTI, pozivajući se na grafikon.
Ministar nauke Jitendra Singh izjavio je da se očekuje da će misija Chandrayaan-3 pružiti podatke o atmosferi Mjeseca, sastavu tla i mineralima. Ove informacije bi potencijalno mogle predstavljati revolucionarni doprinos globalnoj naučnoj zajednici, vjerovatno prvi takve vrste.
“Mala gustina i visoka toplotna izolacija regolita (Mjesečevog sloja stijena) povećava njegov potencijal kao osnovnog gradivnog elementa za buduća staništa, dok je procjena širokog raspona temperaturnih varijacija ključna za preživljavanje”, dodao je ministar.
Ispitivanje termofizičkih karakteristika Mjeseca
ChaSTE, ključni uređaj integrisan u Vikram Lander, opremljen je sa 10 preciznih termalnih senzora. Ovi senzori su dizajnirani da prodru u lunarni gornji sloj tla i analiziraju fluktuacije temperature. Ovo označava inauguralni poduhvat usmjeren na ispitivanje termofizičkih karakteristika najvišeg sloja od 10 cm na mjesečevoj površini.
Površina Mjeseca doživljava značajne temperaturne fluktuacije tokom svog dnevnog i noćnog ciklusa. Minimalne temperature padaju na manje od 100 stepeni Celzijusa tokom lunarnih noći, dok maksimalne temperature prelaze 100 stepeni Celzijusa oko podneva.
Mjesečev gornji sloj, koji se proteže oko 5-20 metara u dubinu, okarakteriziran je kao porozan. Očekuje se da će ovaj sastav poslužiti kao efikasan izolator.
U kombinaciji s odsustvom atmosfere, predviđa se da će ova izolacija dovesti do značajnih temperaturnih varijacija između najgornjeg sloja i unutrašnjosti regolita.
Podsjetimo, 23. avgusta, Vikram lander je uspješno sletio, čime je Indija postala jedina nacija koja je uspjela sletjeti na Mjesec u južnoj polarnoj regiji.
Kako piše livemint, Chandrayaan-3 je ispunio dva od svoja tri osnovna cilja: blago sletanje i omogućavanje rovera da se kreće po površini Meseca. Treći cilj, koji podrazumijeva provođenje naučnih eksperimenata direktno na licu mjesta, trenutno je u toku, kako je u subotu objavio ISRO.
(Agencije)