Danas je četvrtak, 16. maj/svibanj, 137. dan 2024. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
1532. – Španski osvajač Francisco Pizarro s malom grupom vojnika iskrcao se na sjevernu obalu Perua. Godinu dana kasnije osvojio je tu zemlju i surovo ugušio pobunu Inka.
1703. – Umro je francuski pisac Charles Perrault, autor čuvene zbirke bajki “Vilinske priče”, u kojoj su djeci širom svijeta poznate bajke “Mačak u čizmama”, “Crvenkapa” i “Uspavana ljepotica”. Ostala djela: “Vijek Luja Velikog”, “Poređenja starih i modernih”.
1836. – Američki književnik Edgar Allan Poe vjenčao se s trinaestogodišnjom rođakinjom Virginijom Clemm.
1898. – Rođena je pjesnikinja Desanka Maksimović, čija se topla, senzibilna, neposredna i muzikalna poezija odlikuje rodoljubljem i humanošću. Završila je Filozofski fakultet u Beogradu i bila profesorica u Obrenovcu, Dubrovniku i Beogradu. Djela: zbirke pjesama “Pesme”, “Zeleni vitez”, “Pesnik i zavičaj”, “Otadžbino, tu sam”, “Miris zemlje”, “Tražim pomilovanje”, “Nemam više vremena”, “Pesme iz Norveške”, “Letopis Perunovih potomaka”, “Ničija zemlja”, “Slovo o ljubavi”, priče “Ludilo srca”, romani “Otvoren prozor”, “Ne zaboraviti”, roman za djecu “Pradevojčica”, zbirka bajki i proze u stihu “Oraščići palčići”, putopis “Snimci iz Švajcarske”.
1916. – Potpisan Sporazum Sykes-Picot, tajni dogovor između vlada Velike Britanije i Francuske o podjeli kolonijalnih interesa na Bliskom istoku.
1929. – Održana je prva dodjela Oscara u Hollywoodu.
1941. – Parlament Islanda okončao ugovor s Kraljevinom Danskom i proglasio nezavisnost, koja je potvrđena plebiscitom 24. maja 1944, na osnovu kojeg je Island proglašen republikom.
1960. – Nikita Hruščov zahtijevao je ispriku američkog predsjednika Dwighta Eisenhowera zbog prelijetanja špijunskog aviona nad SSSR-om.
1961. – General Park Chung-hee izvršio vojni udar u Južnoj Koreji i potom je vladao tom azijskom zemljom do 1979. godine, kada ga je ubio šef njegove bezbjednosti. Vojna hunta je odmah po preuzimanju vlasti zabranila rad sindikata i političkih partija.
1966. – Objavljen je album “Blonde on Blonde” Boba Dylana, prvi dvostruki album u povijesti.
1969. – Sovjetski vasionski brod “Venera 5” spustio na Veneru i počeo da šalje podatke o toj planeti.
1972. – Poslije osam godina izgradnje u rad pušten hidroenergetski i plovidbeni sistem “Đerdap”, zajednički graditeljski poduhvat Jugoslavije i Rumunije. Sistem je koštao oko 400 miliona dolara, a elektroprivrede dviju zemalja su dobile 5,6 milijardi kilovat-časova struje godišnje.
1974. – Josip Broz Tito reizabran je za predsjednika Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije.
1984. – Umro američki pisac Irwin Shaw, čija se proza odlikuje snažnom dramatičnošću, društvenom sviješću i živim dijalogom. Borio se u Drugom svjetskom ratu kao američki vojnik u Evropi i Africi. Djela: romani “Mladi lavovi”, “Lusi Kraun”, “Dvije sedmice u drugom gradu”, “Glasovi ljetnjeg dana”, “Prosjak i lopov”, “Bogataš i siromah”, “Hljeb na vodama”, “Veče u Vizantiji”, “Vrh brda”, zbirke pripovijedaka “Mornar sa Bremena”, “Dobrodošli u grad”, “Mješovito društvo”, “Ljubav u mračnoj ulici”, “Pet decenija”, “Bog je bio ovdje, ali je otišao ranije”, “Šaputanja u Bedlamu”, drame “Sahraniti mrtve”, “Opsada”, “Ljubazni ljudi”, “Povlačenje u zadovoljstvo”, “Sinovi i vojnici”, “Ubica”, putopis “U društvu delfina”.
1990. – Umro je Alija Sirotanović, udarnik i rudar-rekorder iz Breze. Istakao se kada je sa svojih osam komorata u roku od osam sati iskopao 152 tone uglja. Time je 24. jula 1949. oboren dotadašnji svjetski rekord Rusa Alekseja Stahanova od 50 tona.
1992. – Aktiviranjem minsko-eksplozivnih sredstava prilikom povlačenja JNA uništila bihaćki aerodrom Željava, koji je bio najveći vojni podzemni aerodrom za avione u Evropi i nekadašnja baza JNA.
1997. – Zairski predsjednik Mobutu Sese Seko napustio Kinšasu, na kojoj su nezadrživo nadirali pobunjenici, okončavši tako 32-godišnju autokratsku vladavinu.
2005. – Usvajanjem zakona u kuvajtskom parlamentu, poslije više od 40 godina, žene su dobile pravo glasa i pravo učešća na izborima.
(AbrašMEDIA)