Bivši premijer Alexander Stubb postao je novi predsjednik Finske, nakon što je u drugom krugu izbora pobijedio bivšeg šefa diplomatije Pekku Haavista u neizvjesnoj utrci između dva iskusna političara, javlja AP.
Najvažniji zadatak novog šefa države bit će upravljanje vanjskom i sigurnosnom politikom te nordijske zemlje, sada kada je postala članica NATO saveza, nakon ruske invazije na Ukrajinu.
S prebrojanih više od 99% glasova, kandidat desnog centra Stubb, iz konzervativne Stranke nacionalne koalicije dobio je 51,6% glasova, dok je nezavisni kandidat Haavisto, iz zelene ljevice, dobio 48,4%.
Stubb, 55-godišnjak koji je bio premijer tokom 2014. i 2015. godine, a svoju karijeru počeo kao zakonodavac u Evropskom parlamentu, postat će 13. predsjednik Finske nakon nezavisnosti te zemlje od Ruskog carstva, 1917. godine, prenosi Hina.
Haavisto je priznao poraz nakon što je projekcija finskog javnog emitera YLE prognozirala pobjedu za Stubba nakon devet sati po lokalnom vremenu.
Stubb i Haavisto su bili glavni kandidati izbora na kojima je više od četiri miliona ljudi s pravom glasa biralo nasljednika izuzetno popularnog predsjednika Saulija Niinista, koji nije imao pravo na reizbor i čiji šestogodišnji mandat istječe u martu. Nijedan od devet kandidata nije dobio više od 50 posto potrebnih glasova u prvom krugu izbora 28. januara, a Stubb i Haavisto su zasebno dobili po gotovo četvrtinu glasova.
Inicijalni podaci su pokazali izlaznost od 70,7%, što je manje od prvog kruga, u kojem je iznosila 75%.
Stubb i Haavisto su se uglavnom slagali o ključnim spoljnopolitičkim pitanjima koja se odnose na “tvrdu liniju” prema Moskvi i trenutnom ruskom vodstvu, te potrebi za pomoć Ukrajini s vojnog i civilnog aspekta.
Za razliku od većine evropskih država, predsjednik Finske drži u rukama izvršnu vlast te formira vanjsku i sigurnosnu politiku zajedno s vladom, pogotovo o pitanju zemalja izvan Evropske unije, kao što su Sjedinjene Američke Države, Rusija i Kina.
Predsjednik je, također, vrhovni komandant vojske, što je naročito bitno u trenutnom evropskom sigurnosnom okruženju te naelektrisanoj geopolitičkoj situaciji u Finskoj koja se pridružila NATO savezu u aprilu 2023, nešto više od godinu dana nakon invazije Rusije na Ukrajinu.
(Agencije)