Centri civilnih inicijativa danas su predstavili analizu “Javna revizija u Federaciji BiH u periodu 2015.-2018.” koja je pokazala da revidirani subjekti prolaze bez sankcija za nepoštovanje revizorskih preporuka.
Istaknuto je da je u periodu od 2015. do 2018. Ured za reviziju kreirao 287 izvještaja o reviziji. Broj različitih revidiranih subjekata je bio 209, od oko 2.000 subjekata u Federaciji BiH koje su nadležnosti Ureda za reviziju institucija u FBiH.
Među 287 revizorskih izvještaja tek 12 posto njih je pozitivnih, dok su ostali sa negativnim mišljenjem 24 posto i mišljenjem sa rezervom 64 posto – što znači da skoro 90 posto revidiranih subjekata nije u potpunosti primjenjivalo zakonske propise.
Tek oko tri posto (manje od 600 miliona KM) od ukupnog budžeta revidiranih institucija, kroz posmatrani period, odnosi se na institucije koje su dobile pozitivnu revizorsku ocjenu. A, čak 19.4 milijarde KM, u ove četiri godine, zbir je godišnjih budžeta institucija čije finansijsko poslovanje, u manjoj ili većoj mjeri, nije zadovoljilo revizorske kriterije.
Problem je utoliko veći ukolko se uzme u obzir činjenica da veliki broj institucija ostaje nerevidiran usljed nedovoljnog kapaciteta Ureda za reviziju FBiH. Naime, Ured je u periodu od 2015. do 2018. revidirao tek oko 10 posto od ukupnog broja institucija koje su u nadležnosti Ureda za reviziju.
Revizorski izvještaji ukazuju na ogroman broj nepostupanja u skladu sa zakonima, te drugim propisima. U posmatranom periodu, 150 različitih zakona prekršeno je 1.504 puta.
Najčešće nepravilnosti na koje Ured za reviziju ukazuje kroz izvještaje o finansijskoj reviziji odnose se na nedostatke i greške u procesu javnih nabavki, neprimjenjivanje zakona o budžetima, zakona o izvršenju budžeta, te netransparento zapošljavanje (bez javnog konkursa, zaključivanje ugovora o djelu).
Revizorski nalazi, u izvještajima o finansijskoj reviziji, popraćeni su preporukama, revidiranim institucijama, kojima je cilj otklanjanje propusta i grešaka uočenih u radu institucije. A preporuke čine jedan od najvažnijih aspekata u procesu revizije.
Ukupan broj preporuka, u posmatranom periodu, koje su revizori dali institucijama u Federaciji BiH je 5.200, pri čemu je broj različitih preporuka nešto više od 4.000 – određeni dio preporuka, naime, ponavlja se iz godine u godinu.
Iz CCI-a navode da je realizacija revizorskih preporuka nezadovoljavajuća. Ukupna realizacija, po godinama, kreće se između 10 i 23 posto.
Ističu da nemogućnost kontinuiranog praćenja realizacije preporuka za posljedicu ima nemogućnost pozivanja na odgovornost rukovodilaca institucija, u kojima, revizijom uočene nepravilnosti u radu nisu otklonjene.
Također, naglašavaju da uspjeh revizije ne zavisi samo od rada Ureda za reviziju, nego je ključna involviranost i ostalih institucija, poput tužilaštava, parlamenta, političkih aktera i u konačnici i sudova. I njihovo reagovanje, koje, nažalost izostaje, bar u onoj mjeri koja bi bila poželjna i koja bi pomogla da rad revizora značajno utiče na pozitivne promjene u društvu.
Iz CCI-a tvrde da je potrebno izgraditi funkcionalan model saradnje između revizije i tužilaštva, ali i kapacitete, kako bi proces revizije bio unaprijeđen, a samim time i sankcionisani oni koji ne poštuju zakone i propise.
– Ozbiljan problem predstavlja i vakuum u radu Zajedničke parlamentarne komisije odgovorne za reviziju, koji se pojavljuje u izbornim godinama i čija dužina ponekad potpuno obesmišljava rad Ureda za reviziju. Tako je posljednja sjednica te komisije održana 13. februara 2018., prije više od dvije godine, a Komisija, u novom mandatu, još nije formirana – saopćeno je iz CCI-a.
(FENA)