Danas je nedjelja, 12. novembar/studeni, 316. dan 2023. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
1554. – Parlament Engleske ponovo odobrio rimokatoličku vjeru.
1812. – Na zaleđenoj rijeci Berezini od ruske topovske paljbe i u jurišima Kozaka poginulo oko 25.000 vojnika razbijene armije francuskog cara Napoleona Prvog Bonaparte, koja se povlačila iz Moskve. Poslije debakla na Berezini Napoleon je pobjegao s malom pratnjom u Pariz i rekao da će podići novu armiju od 300.000 ljudi, ali je poraz u Rusiji za njega bio početak kraja.
1833. – Rođen je Aleksander Porfirjevič Borodin, ruski kompozitor, hemičar i medicinar.
1840. – Rođen je francuski kipar Auguste Rodin, jedan od najvećih umjetnika krajem 19. i početkom 20. vijeka, čije je djelo objedinilo romantičarski duh i moderne težnje i presudno uticalo na evropsko vajarstvo. Skulpture: “Mislilac”, “Poljubac”, “Balzak”, “Građani Kalea”, “Vrata pakla”, “Vječni idol”, “Proljeće”, “Čovjek slomljenog nosa”, biste, aktovi.
1918. – Dan poslije kapitulacije Njemačke u Prvom svjetskom ratu i abdikacije cara Karla I proglašena prva austrijska republika.
1920. – Sklopljen Rapalski ugovor kojim Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca, pod pritiskom Velike Britanije i Francuske, ustupa Italiji Istru, Julijsku krajinu, Zadar i ostrva Cres, Lošinj, Lastovo i Palagružu, kasnije i Rijeku.
1927. – Lav Trocki isključen iz boljševičke partije, a Staljin postao neprikosnoveni lider SSSR-a. Trocki interniran u Alma Atu, potom 1929. prognan iz zemlje, a 1940. po nalogu Staljina ubijen u Meksiku.
1933. – Nacional-socijalistička radnička partija Adolfa Hitlera dobila izbore i preuzela vlast u Njemačkoj.
1937. – Japanci su okupirali kineski grad Šangaj.
1941. – Crvena armija u Drugom svjetskom ratu zaustavila nadiranje nacističkih snaga prema Moskvi.
1942. – Britanska Osma armija generala Bernarda Law Montgomeryja u Drugom svjetskom ratu ponovo zauzela Tobruk u Libiji, zarobivši najmanje 30.000 njemačkih i italijanskih vojnika, i nastavila da preko Sahare goni razbijeni Afrički korpus njemačkog generala Erwina Rommela.
1944. – Kod Tromsa na sjeveru Norveške potopljen Tirpitz, posljednji veliki ratni brod nacističke Njemačke.
1945. – Rođen je kanadski muzičar Neil Young.
1948. – U Tokiju završen Tokijski proces na kojem je 28 osoba osuđeno za ratne zločine pred Međunarodnim kaznenim sudom za Daleki istok.
1954. – Rođen je hrvatski glumac Frano Lasić.
1955. – Umro je jugoslovenski pjesnik Tin Ujević.
1956. – Novi mađarski lider Janoš Kadar odbio ulazak posmatrača UN u Mađarsku.
1969. – Ruski pisac Aleksandar Solženjicin izbačen iz Saveza sovjetskih pisaca zbog žestokih kritika staljinizma u romanu U prvom krugu.
1974. – Južnoafrička Republika suspendirana iz Generalne skupštine UN zbog politike aparthejda.
1977. – U zatvorskoj ćeliji – prema zvaničnoj verziji koja je izazvala dosta sumnji – izvršila samoubistvo Ingrid Schubert, koja je učestvovala u osnivanju zapadnonjemačke ljevičarske grupe “Bader-Majnhof”.
1980. – Američki svemirski brod Voyager I poslao prve snimke Saturna napravljene iz blizine.
1981. – Američki space shuttle “Columbia” drugi put poletio u orbitu oko Zemlje, postavši prvo svemirsko vozilo koje je upotrijebljeno više od jednog puta.
1982. – Jurij Andropov izabran za generalnog sekretara Centralnog komiteta Komunističke partije SSSR, dan poslije smrti Leonida Brežnjeva.
1989. – Umrla je španska političarka Dolores Ibárruri, nazvana La Pasionaria, predsjednica Komunističke partije Španije, jedno od najslavnijih imena Španskog građanskog rata. Pripisane su joj riječi “No pasaran”, parola pod kojom su republikanci branili Madrid od fašista. Poslije pada Republike provela je 38 godina u inostranstvu, najviše u SSSR. Vratila se u Španiju 1977. i postala član parlamenta.
1991. – HDZ BiH proglasio tzv. Hrvatsku zajednicu Posavine u Bosanskom Brodu.
1991. – Stupile na snagu ekonomske sankcije Evropske zajednice protiv Srbije i Crne Gore.
1991. – Indonezijske trupe u Istočnom Timoru ubile desetine demonstranata koji su tražili nezavisnost. Do 1951. Istočni Timor je bio portugalska kolonija, potom prekomorska provincija kojoj je bivša metropola 1973. dala autonomiju, a 1974. pravo na samoopredjeljenje, što je potvrdila i Generalna skupština UN, ali ga je Indonezija okupirala u decembru 1975.
1995. – U Erdutu je potpisan Temeljni sporazum o području istočne Slavonije, Baranje i zapadnog Srijema, poznatiji pod nazivom Erdutski sporazum.
(AbrašMEDIA)