Danas je ponedjeljak, 13. maj/svibanj, 133. dan 2019. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
1497. – Papa Aleksandar VI. izopćio je vladara Firence i reformatora Girolama Savonarolu, koji je spaljen godinu dana kasnije.
1607. – Engleski trgovci osnovali Jamestown, prvo stalno englesko naselje u Sjevernoj Americi.
1787. – Prvi brodovi sa robijašima krenuli su iz Engleske prema novoj koloniji Australiji koja je tada Engleskoj služila kao kažnjenička kolonija.
1809. – Trupe francuskog cara Napoleona Prvog ušle u Beč.
1830. – Ekvador je stekao nezavisnost.
1846. – Kongres SAD je formalno objavio rat Meksiku, mada su borbe u Kaliforniji započele nekoliko dana ranije.
1851. – Rođen je pisac i ljekar Laza Lazarević (“Prvi put s ocem na jutrenje”, “Sve će to narod pozlatiti”, “Na bunaru”, “Školska ikona”, “On zna sve”, “U dobri čas hajduci”, “Verter”).
1881. – Rođen je Dimitrije Tucović, vođa socijalističkog pokreta u Srbiji. Bio je jedan od organizatora prve Balkanske socijaledmokratske konferencije (1910), a na kongresu Internacionale u Kopenhagenu (1910) odlučno se suprotstavio imperijalističkoj politici zvanične Austrije. Objavio je oko 600 radova u domaćim i stranim listovima. Poginuo je 20. novembra 1914. u Kolubarskoj bici (“Zakonsko osiguranje radnika”, “Zakon o radnjama i socijalna demokratija”).
1882. – Rođen je francuski slikar Georges Braque koji je s Pablom Pikasom 1905. osnovao kubistički pokret.
1888. – U Brazilu je ukinuto ropstvo.
1911. – Rođen je Kosta Nađ, partizanski komandant, general JNA i narodni heroj Jugoslavije.
1930. – Umro je norveški polarni istraživac i diplomata Fridtjof Nansen, dobitnik Nobelove nagrade za mir 1922. Kao visoki komesar Društva naroda rukovodio je repatrijacijom ratnih zarobljenika nakon Prvog svetskog rata.
1940. – U Drugom svjetskom ratu Njemačka vojska je prešla rijeku Meuse i napala Francusku, da bi već nakon dva dana osvojila Pariz.
1941. – Ministar unutrašnjih poslova ustaške Nezavisne Države Hrvatske Andrija Artuković u Drugom svjetskom ratu propisao “Provedbenu naredbu o ustrojstvu i poslovanju ravnateljstva za javni red i sigurnost”, kojim je van zakona stavljeno oko dva miliona Srba i desetine hiljada Jevreja i Roma”, što je bio “pravni osnov” ustaških vlasti u istrebljenju Srba, Jevreja i Roma.
1944. – U Drvaru u Drugom svjetskom ratu formirano Odjeljenje za zaštitu naroda – partijska policija prema boljševičkom uzoru – kao organ Narodnooslobodilačkog pokreta, sa zadatkom da objedini službu bezbjednosti i usmjerava rad za to predviđenih jedinica.
1968. – U Parizu su počeli zvanični pregovori predstavnika Sjevernog Vijetnama i SAD o okončanju rata u Vijetnamu.
1990. – U Zagrebu, na stadionu u Maksimiru, na fudbalskoj utakmici zagrebačkog “Dinama” i beogradske “Crvene zvezde” dogodio se krvavi obračun navijača ova dva kluba.
1994. – Ministri inostranih poslova SAD, EU i Rusije postigli su u Ženevi saglasnost o zajedničkoj strategiji u rješavanju konflikta u BiH.
1999. – Peru i Ekvador su potpisali dokument o razgraničenju, okončavši poslije šest decenija spor zbog kojeg su te zemlje tri puta ratovale.
2009. – Evropska komisija izrekla rekordnu kaznu od 1,06 milijardi evra kompaniji za proizvodnju kompjuterskih čipova “Intel” i naredila joj da obustavi ilegalno davanje popusta kako bi potisnula svog rivala AMD.
2014. – Bosnu i Hercegovinu zadesile katastrofalne poplave. Poplave su počele između 13. i 15. maja, a trajale su do 20. maja. U tom periodu na ovo područje izlučena je velika količina padavina, najveća ikada zabilježena od kada se vode meteorološka osmatranja. Padavine su pokrenule i brojna klizišta, a posebno alarmantno je bilo u Šekovićima.
(AbrašMEDIA)