Danas je četvrtak, 15. decembar/prosinac, 348. dan 2017. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
1481. – Otomanski Imperij poslije duže opsade zauzima Novi, a Hercegovina ulazi u sastav Otomanskog Imperija.
1503. – Rođen je francuski astrolog i apotekar Michel de Nostredame, poznatiji kao Nostradamus, čuven po svojim Proročanstvima.
1546. – Rođen je danski astronom Tycho Brahe, koji je podigao čuvenu opservatoriju “Uranijenburg” na ostrvu Hven i gotovo dvije decenije osmatrao planete, posebno Mars. Otkrio je novu zvijezdu u sazvježđu Kasiopeje.
1788. – Umro je njemački kompozitor, čembalista i dirigent Carl Philipp Emanuel Bach, čije su klavirske sonate preteča klasičnih, sin i učenik Johanna Sebastiana Bacha. Bio je pristalica “osjećajnog stila”, dramskog patosa s obiljem ukrasa. Djela: dvadesetak simfonija, oko 60 koncerata za klavir, kamerna muzika, sonate za klavir, kantate, crkvene kompozicije.
1799. – Umro je George Washington prvi predsjednik SAD-a (od 1789.do 1797.). U Americi je poznat kao “otac nacije” (Father of the Nation).
1822. – U Veroni je završen Kongres Svete Alijanse na kojem je odlučeno da se interveniše protiv građanske revolucije u Španiji, dok nije prihvaćeno da se pruži pomoć Grčkoj u borbi za oslobođenje od Otomanskog carstva.
1853. – Rođen je italijanski anarhista Errico Malatesta.
1900. – Njemački fizičar Max Planck objavio je “kvantnu teoriju”, prema kojoj energija radijacije potiče iz nevidljivih djelića, kvanta, i nije kontinuirana, kako se ranije mislilo.
1911. – Norveški istraživač Roald Amundsen postao je prvi čovjek koji je stigao na geografski Južni pol.
1913. – Grčko sredozemno ostrvo Krit poslije balkanskih ratova zvanično je postalo dio Grčke.
1916. – Danci su glasali da se Zapadna Indija koja je pripadala Danskoj proda SAD za 25 miliona dolara.
1918. – U Velikoj Britaniji su prvi put na izborima glasale žene i dobile pravo da se kandidiraju za parlament.
1919. – U Zagrebu je osnovan Jugoslovenski olimpijski odbor. Za predsjednika je izabran dr. Franjo Bučar, a Svetomir Đukić za potpredsjednika. Jugoslovenski olimpijski odbor je u Međunarodnom olimpijskom komitetu pravno i faktički naslijedio Srpski olimpijski odbor. Godine 1927. promijenio je ime u Jugoslovenski olimpijski komitet, kada je sjedište iz Zagreba premješteno u Beograd. JOK je djelovao kao samostalna organizacija i njegov zadatak bio je da prati razvitak vrhunskog sporta i donosi preporuke za njegovo poboljšanje, kao i da propagira, razvija i unapređuje ideje olimpizma i štiti olimpijske oznake i donosi odluke o nastupu jugoslovenskih sportista na Olimpijskim igrama.
1939. – Održane su velike radničko-studentske demonstracije. Smrtno je nastradalo 10 osoba, među kojima 8 studenata, uglavnom od posljedica prebijanja. Ovaj sukob predstavlja kulminaciju tenzija između dvije politički aktivne struje tokom 30-ih godina na Beogradskom Univerzitetu: Revolucionarni studentski pokret borio se protiv diktature i fašizma, zalažući se za smanjenje školarina i autonomiju univerziteta. Nasuprot njima postojala je reakcionarna, protofašistička Organizacija nacionalnih studenata, ORNAS, čiji je počasni član bio Vladimir Ćorović, “krvavi rektor”. Članovi Revolucionarnog studentskog pokreta su se nakon izbijanja Drugog svjetskog rata mahom priključili Narodnooslobodilačkom pokretu Jugoslavije, dok su studenti iz ORNAS-a, očekivano, stali na stranu okupatora i kolaboracionista.
1939. – Društvo naroda je iz članstva isključilo SSSR zbog agresije na Finsku.
1941. – Nezavisna Država Hrvatska, u Drugom svjetskom ratu, objavila je rat SAD i Velikoj Britaniji.
1944. – Osnovano je Izdavačko preduzeće “Prosveta” u Beogradu.
1950. – Konstituisano je Društvo za nauku i umjetnost Crne Gore, preteča Crnogorske akademije nauka i umjetnosti.
1960. – Generalna skupština UN-a usvojila je Deklaraciju o davanju nezavisnosti zemljama pod kolonijalnom upravom i taj datum se obilježava kao Dan dekolonizacije. U Deklaraciji je zapisano da su UN “uvjerene da postojanje kolonijalizma sprečava razvoj međunarodne ekonomske saradnje i onemogućava socijalni, kulturni i ekonomski razvoj zavisnih naroda” i da je kolonijalizam “suprotan idealima svjetskog mira”.
1962. – Američka svemirska letjelica “Mariner 2” prva je uspjela preletjeti kraj Venere i poslati prve fotografije iz bliza općenito nekog planeta.
1979. – Osnovana je Vojvođanska akademija nauka i umjetnosti.
1981. – Izrael je anektirao Golansku visoravan koju je preoteo od Sirije u ratu 1967.
1984. – Washington i Havana potpisali su prvi sporazum poslije 1977., kojim je precizirano da 20.000 Kubanaca godišnje može da dobije dozvolu da se nastani u SAD.
1989. – Umro je ruski nuklearni fizičar Andrej Dmitrijevič Saharov, dugogodišnji borac za političke slobode i ljudska prava i protivnik režima Leonida Brežnjeva, dobitnik Nobelove nagrade za mir 1975. Tvorac je sovjetske hidrogenske bombe, ali je kasnije bio nepomirljivi protivnik nuklearnog naoružavanja.
1995. – Alija Izetbegović, Slobodan Milošević i Franjo Tuđman zvanično su potpisali u Parizu Daytonski mirovni sporazum.
2001. – Tužilaštvo Međunarodnog suda za ratne zločine u Hagu objavilo je optužnicu protiv generala Vojske Republike Srpske Vinka Pandurevića za genocid nad Bošnjacima u Srebrenici 1995. U junu 2010., a osuđen je na 13 godina zatvora.
2003. – Bivši irački predsjednik Sadam Husein uhapšen u svom rodnom gradu Tikritu, čime se okončao “lov na čovjeka” koji je trajao nakon pada Bagdada u aprilu.
2006. – BiH, Srbija i Crna Gora pristupile su Partnerstvu za mir.
2007. – Lideri EU postigli dogovor o slanju policijske i civilne misije na Kosovo.
(AbrašMEDIA)