Danas je petak, 14. jun/lipanj, 166. dan 2024. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
1158. – Henrik Lav na rijeci Isar osniva grad München.
1645. – U građanskom ratu u Engleskoj snage parlamentaraca pod vodstvom Olivera Cromwella i Thomasa Fairfaxa kod Nasebya su porazile rojaliste pod vodstvom princa Ruperta.
1800. – Napoleon Bonaparte porazio austrijske trupe predvođene generalom Michaelom von Melasauom u presudnoj bitci kod Marenga u Italiji.
1900. – Havaji službeno pripojeni američkom teritoriju.
1904. – Umro je pisac Jovan Jovanović – Zmaj.
1907. – Žene u Norveškoj dobile pravo glasa.
1914. – Međunarodni olimpijski odbor službeno predstavio olimpijsku zastavu s pet prstenova na 16. Olimpijskom kongresu.
1928. – Rođen je Che Guevara, argentinsko-kubanski revolucionar. Diplomirao je medicinu u Buenos Ajresu 1953, potom otišao u Gvatemalu, pa u Meksiko, gdje je upoznao Fidela Kastra, sa čijom ekspedicijom se 1956. iskrcao na Kubu. Poslije pobjede revolucije 1959, dvije godine kasnije, postao je ministar privrede, a Kubu je napustio 1965, namjeravajući da u Boliviji – gdje je ubijen 1967. – povede ustanak za oslobođenje Južne Amerike od dominacije SAD i domaće oligarhije. Djela: “Uspomene na kubansku revoluciju”, “Dnevnik iz Bolivije”.
1941. – Predsjednik SAD Franklin Roosevelt naredio zamrzavanje imovine Njemačke i Italije u Americi.
1942. – Walt Disney je izdao popularan crtani film Bambi. Animirani film nastao je prema istoimenom romanu pisca Felixa Saltena i jedan je od rijetkih Disneyjevih radova u kojem nema nimalo traga ljudskom postojanju.
1943. – U bici na Sutjesci, prilikom probijanja neprijateljskog obruča, poginuo je revolucionar, publicista, novinar i prevodilac Veselin Masleša. Rođen je u Banjaluci, studirao je prava u Zagrebu, zatim ekonomiju, sociologiju i političke nauke u Njemačkoj i Francuskoj, odakle je protjeran zbog političkog rada. Po povratku u zemlju sa Otokarom Keršovanijem pokrenuo je časopis “Nova literatura”. U toku rata je uređivao “Borbu”, “Vojno-politički pregled” i “Narodno oslobođenje”, a 1942. je postao član Izvršnog odbora AVNOJ-a. Djela: studije “Mlada Bosna”, “Svetozar Marković”.
1962. – U Parizu osnovana Europska organizacija za istraživanje svemira.
1963. – Rođen je crnogorski autor Antonije Pušić, poznat kao Rambo Amadeus.
1966. – Vatikan objavio aboliciju na Indeks zabranjenih knjiga (lat. Index librorum prohibitorum).
1967. – Kina je testirala prvu hidrogensku bombu.
1973. – Srušila se Travnička sahat-kula u Gornjoj čaršiji.
1980. – SAD odbacile zahtjev evropskih država da Palestinska oslobodilačka organizacija učestvuje u bliskoistočnim mirovnim pregovorima.
1985. – Potpisan Schengenski sporazum.
1986. – Umro je argentinski pisac Jorge Luis Borges. Introspektivnog duha, enciklopedijski obrazovan, maštar i sjajan znalac klasičnih jezika i literature i šekspirolog, tvorac je sasvim ličnog izraza kratke priče kojom govori o zagonetkama postojanja. Veoma ironičan, često se pozivao na pseudoistorijske izvore, što je dalo posebnu snagu njegovim tekstovima u kojima se miješaju fantastika i realnost. Saosnivač je više avangardnih književnih glasila, uključujući časopise “Proa”, “Prisma” i “Martin Fierro”. Djela: zbirke pripovijedaka “Univerzalna istorija beščašća”, “Maštarije”, “Alef”, “Izvještaj o Brodiju”, “Pješčana knjiga”, zbirka pjesama, kratkih parabola i priča “Stvaralac”, eseji “Devet eseja o Danteu”.
1990. – U rumunskoj prijestonici Bukurešt 10.000 rudara rasturilo šatorsko naselje studenata koji su demonstrirali u centru grada i demoliralo redakcije pojedinih listova i sjedišta opozicionih stranaka.
1993. – Kambodžanski princ Norodom Sihanuk, na osnovu dogovora rivalskih frakcija i mirovnog sporazuma o Kambodži, ponovo postao šef države.
2003. – Referendumom u Češkoj Republici, 81 posto građana odlučilo se za pristupanje EU.
2003. – Rusija je završila povlačenje svog mirovnog kontingenta iz sastava SFOR-a u BiH.
(AbrašMEDIA)