Danas je srijeda, 15. maj/svibanj, 136. dan 2024. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
1571. – Tatarski osvajači zapalili Moskvu.
1768. – Genova je prodala otok Korziku Francuskoj.
1848. – Pariski radnici, nezadovoljni politikom buržoaske vlade poslije proglašenja francuske republike, upali su u zgradu parlamenta, raspustili ustavotvornu skupštinu i izabrali revolucionarnu vladu. Uz pomoć vojske buržoazija je uspjela da uguši ustanak i uhapsi sve radničke vođe.
1859. – Rođen francuski fizičar Pierre Curie, koji je sa suprugom Marijom i Antoineom Henrijem Becquerelom 1903. godine podijelio Nobelovu nagradu za fiziku. S bratom Jacquesom otkrio je 1880. piezoelektricitet. Proučavao je magnetske pojave, a 1898. je sa suprugom pronašao radioaktivne elemente – polonijum i radijum. Dokazao je 1903. da soli radijuma spontano oslobađaju toplotu. Radovi bračnog para Curie su temelj moderne nauke o radioaktivnosti i pokazali su da radioaktivnost uglavnom ne zavisi od spoljašnjih uslova.
1886. – Umrla je američka spisateljica Emily Dickinson, za života gotovo potpuno anonimna, jer je do smrti objavila samo pet pjesama. Njenih više od hiljadu pjesama, otkrivenih poslije smrti, posthumno je objavljeno u šest tomova. Priređivači su ih podijelili u četiri kategorije: pjesme o prirodi, o vremenu i vječnosti, o ljubavi i o životu. Njena poezija, prodorne introspektivnosti i snažnog mističnog podteksta, pisana izvanredno preciznim i suptilnim stilom, obiluje samoniklom originalnošću.
1891. – Rođen je ruski pisac Mihail Afanasjevič Bulgakov. Njegov “fantastični realizam”, filozofija života i umjetnosti imali su izuzetno snažan efekat u svjetskim razmjerama i znatno su utjecali na sovjetsku literaturu u drugoj polovini 20. vijeka. Djela: pripovijetke “Bilješke mladog ljekara”, “Đavolijada”, “Kobna jaja”, “Pseće srce”, romani “Majstor i Margarita”, “Bijela garda”, “Život gospodina de Molijera”, “Pozorišni roman” (nedovršen), drame “Bjekstvo”, “Zojkin stan”, “Purpurno ostrvo”, “Adam i Eva”, “Blaženstvo”, “Ivan Vasiljevič”, “Bratstvo licemjera”, “Posljednji dani”, “Batum”, scenariji: “Revizor”, “Mrtve duše”, dramatizacija “Mrtvih duša”, “Rata i mira”.
1935. – Umro je ruski slikar i teoretičar umjetnosti, začetnik geometrijske apstrakcije i najvažniji član ruske avangarde, Kazimir Maljevič.
1940. – Holandska armija u Drugom svjetskom ratu kapitulirala i predala se njemačkim nacističkim trupama.
1943. – Staljin raspustio Treću internacionalu.
1943. – Započinje bitka na Sutjesci između Sila osovine i partizana.
1945. – Jugoslavija definitvno oslobođena od okupatora i jedinice Jugoslovenske armije slomile i posljednji organizovani otpor neprijateljskih snaga u Drugom svjetskom ratu. One su njemačkim trupama presjekle odstupnicu, zarobile komandanta grupe armija E general-pukovnika Aleksandera Lera – koji je u aprilu 1941. rukovodio bombardovanjem Beograda – i prinudile ih na predaju. U četvorogodišnjem ratu je poginulo milion i 706.000 Jugoslovena, a zemlja je porušena i opustošena.
1948. – Novostvorenu državu Izrael napali egipatski avioni, a sa sjevera i istoka libanske i jordanske trupe.
1948. – Rođen je britanski muzičar Brian Eno.
1956. – Započelo emitiranje Televizije Zagreb.
1957. – Velika Britanija izvršila prvu probu hidrogenske bombe u centralnom Pacifiku.
1960. – Sovjetski Savez lansirao Sputnjik 4.
1970. – Izašla je LP Let it be, posljednji album Beatlesa.
1989. – Sovjetski predsjednik Mihail Sergejevič Gorbačov u Pekingu objavio kraj kinesko-sovjetskih raskola.
1992. – Hiljade pristalica opozicije u Azerbejdžanu zauzelo u Bakuu zgradu parlamenta i predsjedničku palatu, a dan kasnije je s vlasti zbačen predsjednik Ajaz Mutalibov koji je potom izbjegao u Moskvu.
2014. – Zbog poplava Vlada FBiH proglasila stanje prirodne nesreće.
2017. – Umro je Mirko Miočić, najpoznatiji hrvatski kvizaš.
(AbrašMEDIA)