Danas je utorak, 18. april/travanj, 108. dan 2023. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
1783. – Američka revolucija, osmogodišnji rat trinaest američkih kolonija za nezavisnost od Ujedinjenog kraljevstva službeno je završio dogovorom o prestanku oružanih sukoba, a formalni kraj doživio je potpisivanjem mira u Parizu kada se britanska kruna odrekla bilo kakvih prava na teritorije preko oceana, što je dovelo do formiranja SAD.
1874. – Rođena je Ivana Brlić-Mažuranić, hrvatska književnica koja se smatra jednom od najznačajnijih spisateljica za djecu. Ivana Brlić-Mažuranić počela je pisati poeziju, eseje i dnevnike vrlo rano, ali su joj prvi radovi objavljeni tek početkom dvadesetog stoljeća. Zbirku pripovijedaka i pjesama za djecu “Valjani i nevaljani” izdala je 1902. Priče i tekstovi poput serije obrazovnih članaka naslovljenih “Škola i praznici” objavljivani su redovno od 1903. pa nadalje. Pravu pozornost književne publike skreće 1913. romanom za djecu “Čudnovate zgode šegrta Hlapića”. Izdala je i pjesničku zbirku “Slike” (1912.), pedagoški intoniranu “Knjigu omladini” (1923.) i druge, te prevodila s njemačkog i francuskog jezika. Često je nazivana hrvatskim Andersenom (radi njene virtuoznosti kao pripovjedačice za djecu) i hrvatskim Tolkienom (radi posezanja u fantastični svijet mitologije), Ivana Brlić-Mažuranić svojom originalnošću i svježinom ravnopravno stoji rame uz rame s velikanima dječje književnosti. Djela su joj prevedena na sve važnije svjetske jezike.
1906. – Američki grad San Francisco pogodio je katastrofalni potres, najjači u povijesti ove zemlje, uslijedio je požar tako da je cijeli grad bio potpuno razoren.
1923. – Poljska je anektirala centralnu Litvaniju.
1942. – Američki avioni u Drugom svjetskom ratu prvi put su bombardovali Tokio, Jokohamu i Nagoju. Šteta od bombardovanja nije bila velika, ali šok među Japancima jeste, jer ih je propaganda stalno uvjeravala da je nebo nad Japanom “apsolutno bezbjedno”.
1946. – Na 21. zasjedanju u Ženevi formalno je raspušteno Društvo (Liga) naroda, a imovina je prenijeta na novoosnovane Ujedinjene nacije.
1946. – SAD su priznale Federativnu Narodnu Republiku Jugoslaviju pod vodstvom Josipa Broza Tita.
1951. – Pariškim ugovorom osnovana je Europska zajednica za ugalj i čelik, sa ciljem stvaranja jedinstvenog tržišta. Ova zajednica se smatra pretečom Europske unije.
1954. – Gamal Abdel Naser, jedan od vođa udara kojim je 1953. svrgnut kralj Faruk I, postao je premijer i vojni guverner Egipta.
1955. – Umro je Albert Einstein (1879.- 1955.), jedan od najvećih fizičara ljudske povijesti uopće. Uvodi revoluciju u modernu fiziku, posebno je poznat po svojim teorijama relativnosti, a 1921. godine dobija i Nobelovu nagradu za fiziku. Vanredni profesor u Cirihu je postao 1909, a 1914. direktor Kajzer-Vilhelmovog instituta u Berlinu i član Pruske akademije nauka, pa je ponovo primio njemačko državljanstvo. U Njemačkoj je živio do dolaska na vlast nacista 1933, kad je emigrirao u SAD, gdje je i umro. Objavio je 1905. specijalnu, a 1916. opštu teoriju relativnosti. Objasnio je 1905. zakon fotoelektričnog efekta pomoću kvantne teorije. Razvio je teoriju fizičkog polja, tražeći vezu među gravitacionim i elektromagnetnim poljima. Rasprave o sveobuhvatnosti i osnovanosti teorije relativiteta još traju, ali je u svakom slučaju njegov naučni rad izmijenio predstavu o svijetu i vasioni i postavio temelj novih nauka. Djela: “Teorija Braunovih kretanja”, “Elektrodinamika tijela u kretanju”, “Osnovi opšte teorije relativnosti”, “O specijalnoj i opštoj teoriji relativnosti”, “Evolucija fizike”, “Moja slika svijeta”, “Značenje relativnosti”, “Ideje i mišljenja”.
1955. – U indonežanskom gradu Bandungu počela je afroazijska konferencija 29 zemalja, na kojoj su utvrđeni principi Pokreta nesvrstanih kao alternative vojnim blokovima NATO-u i Varšavskom ugovoru.
1956. – Raspušten je Informbiro, savjetodavno i koordinaciono tijelo devet evropskih komunističkih i radničkih partija, kojim je dominirao Sovjetski savez.
1957. – Rođena je bosanskohercegovačka pjesnikinja Ferida Duraković.
1980. – Južna Rodezija je pod nazivom Zimbabve postala 50. nezavisna zemlja Afrike. Na dvogodišnjicu sticanja nezavisnosti, glavni grad Solzberi je dobio novi naziv: Harare.
1994. – Počeo je građanski rat u Ruandi.
2004. – U akciji specijalne policije RS u Višegradu, kojoj je cilj bio hapšenje haškog optuženika Milana Lukića, ubijen njegov brat Novica Lukić.
2004. – U Evropskoj uniji na snagu stupio zakon o obaveznom označavanju genetski promijenjenih namirnica, te onih što sadrže ili su pripremljene od genetski promijenjenih organizama.
2006. – Svjetska zdravstvena organizacija, pri UN-u, objavljuje podatak da će vjerojatno oko 9.300 ljudi umrijeti od raka, uzrokovanim radijacijom černobilske nuklearne katastrofe 1986. godine.
2011. – Umro je hrvatski i jugoslovenski glumac Ivica Vidović.
(AbrašMEDIA)