Danas je srijeda, 19. oktobar/listopad, 292. dan 2022. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
202. pne. – Bitka kod Zame: Rimljani pod vodstvom Scipiona Afričkog porazili Kartažane pod vodstvom Hanibala kojemu je to bio jedini, ali odlučujući poraz. Ovom je bitkom završen drugi od tri Punska rata.
439. – Gejserih, kralj Vandala i Alana, osvaja Kartaginu, posle Rima najveći grad zapadnog Mediterana. Ovaj događaj je kasnije u Vandalskoj kraljevini korišćen kao početni događaj nove ere.
1512. – Martin Luther je obranio doktorat iz teologije.
1745. – Umro je engleski književnik Jonathan Swift, jedan od najoštroumnijih kritičara ljudske prirode i poroka. To je posebno izraženo u glavnom djelu “Guliverova putovanja”, u kojem je, u izmišljenom svijetu Liliputanaca, divova i smiješnih naučnika, prikazao društvene prilike u Engleskoj, izloživši ih bespoštednoj kritici. Ostala djela: politički spisi “Suknareva pisma”, satire “Bitka knjiga”, “Priča o buretu”.
1781. – U Yorktownu u Virginiji, britanski zapovjednik Lord Cornwallis predao se francusko-američkim snagama koje je vodio George Washington završavajući time Američki rat za neovisnost.
1812. – Napoleon se povukao iz Moskve.
1813. — Okončana je Bitka naroda kod Lajpciga u kojoj su ujedinjene vojske više evropskih država, predvođene Rusijom, Pruskom i Austrijom porazile Napoleona i prisilile ga da se povuče preko Rajne.
1851. – Umro je crnogorski vladika i književnik Petar II Petrović Njegoš.
1862. – Rođen je francuski hemičar i industrijalac Auguste Lumière, koji je s bratom Louisom napravio prvu filmsku kameru i osnovao u Lionu fabriku za izradu fotografskog materijala. Braća su izumjela postupak snimanja u prirodnim bojama i u pariskoj kafani “Gran kafe” priredila 28. decembra 1895. prvu filmsku predstavu u svijetu (”Ulazak voza u stanicu”, “Radnici izlaze iz fabrike”).
1899. – Rođen gvatemalski pisac Migel Anhel Asturijas, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1967, klasik magijskog realizma u latinoameričkoj prozi. Prikazao je potresnu fizičku i duhovnu bijedu u svojoj otadžbini i ispisao snažnu optužnicu protiv diktatura u zemljama centralne Amerike, dominacije multinacionalnih kompanija, komercijalizacije tradicionalnog života. Djela: “Gospodin predsjednik”, “Gvatemalske legende”, “Kukuruzni ljudi”, “Uragan”, “Zeleni papa”, “Oči pokopanih”, “Vikend u Gvatemali”.
1915. – Rusija i Italija su u Prvom svjetskom ratu objavile rat Bugarskoj, koja je, pored proglašenja neutralnosti, napala srpsku vojsku 6. oktobra i time se priključila Centralnim silama.
1918. – U Zagrebu u Prvom svjetskom ratu Narodno vijeće Srba, Hrvata i Slovenaca donijelo Deklaraciju o ujedinjenju svih Južnih Slovena u jednu državu. Nekoliko dana kasnije delegacija Vijeća je u Beogradu dala izjavu o ujedinjenju preostalog južnoslovenskog etničkog prostora bivše Austro-Ugarske u jedinstvenu državu sa Srbijom i Crnom Gorom, a regent Aleksandar Karađorđević je 1. decembra 1918. proglasio Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca.
1933. – Njemačka se povukla iz Lige naroda.
1935. – Liga naroda uvela ekonomske sankcije fašističkoj Italiji zbog okupacije Etiopije.
1940. – u Zagrebu počela Peta zemaljska konferencija KPJ.
1941. – U oslobođenom Užicu u Drugom svjetskom ratu izašao prvi broj obnovljene “Borbe”.
1944. – Američka vojska zauzima Filipine.
1954. – Zaključen je anglo-egipatski sporazum o povlačenju britanskih trupa iz zone Sueckog kanala u roku od 20 mjeseci.
1957. – Savezna republika Njemačka prekinula diplomatske odnose sa SFR Jugoslavijom, zato što je priznala Njemačku Demokratsku Republiku. Odnosi su obnovljeni u februaru 1968.
1960. – Vlada Sjedinjenih Američkih Država uvela embargo Kubi.
2003. – Umro je osnivač SDA i bivši predsjednik RBiH Alija Izetbegović.
2005. – Saddamu Husseinu u Bagdadu započelo suđenje za zločine protiv čovječnosti.
2007. – Sabor Republike Crne Gore ustanovio novi Ustav Republike Crne Gore u kojem je službenim jezikom umjesto ijekavskog srpskog imenovan crnogorski.
2007. – Visoki predstavnik u BiH Miroslav Lajčak nametnuo odluku o izmjenama i dopunama Zakona o Savjetu ministara BiH i od Parlamentarne skupštine BiH zatražio da izmijeni Poslovnik o radu oba doma.
(AbrašMEDIA)