Danas je utorak, 19. septembar/rujan, 262. dan 2023. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
1802. – Rođen je mađarski revolucionar Lajoš Košut, vođa Mađarske revolucije 1848, nepomirljiv protivnik feudalno-apsolutističkog režima Habsburške monarhije. Poslije upada hrvatskih snaga bana Josipa Jelačića u Mađarsku u septembru 1848. organizovao je Komitet za odbranu otadžbine, potukao Hrvate i krenuo na Beč da bi se obračunao s Habsburzima, ali su mađarski reakcionarni oficiri osujetili plan. Narodna skupština je u aprilu 1849. proglasila nezavisnost zemlje i svrgavanje monarhije, a 2. maja ga je izabrala za prvog premijera slobodne Mađarske.
1893. – Novi Zeland je postao prva zemlja u kojoj su sve žene dobile pravo glasa.
1911. – Rođen je engleski pisac William Golding, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1983, koji je bio preokupiran dramom čovjeka uhvaćenog u klopku zla i iskonskog grijeha. Privukao je mnoge čitaoce romanima prožetim atmosferom zlokobnog i jezivog, iako nije uvijek lako protumačiti simboliku u njegovim djelima, pisanim u rasponu od najgrubljeg realizma do alegorije. Djela: romani “Gospodar muha”, “Nasljednici”, “Hridine dvojice mrtvih”, “Bijeg škorpija”, “Slobodan pad”, “Toranj katedrale”, “Piramida”, “Vidljiva tmina”, “Obredi plovidbe”, eseji “Vrele kapije”, “Pokretni cilj”.
1928. – „Parobrod Vili“, prvi animirani crtani film u kom se pojavio Miki Maus, prikazan je u newyorškom bioskopu „Colony Theatre“.
1933. – Rođen je Husein Džanić, bosanskohercegovački hemičar.
1939. – Sovjetske trupe stigle na poljsko-mađarsku granicu i istovremeno na severu Poljske zauzele Vilnius, koji je bio pod poljskom upravom.
1941. – Nijemci u Drugom svjetskom ratu zauzeli Kijev, poslije bitke koja je trajala 45 dana.
1941. – U selu Struganik kod Valjeva u Drugom svjetskom ratu održan sastanak Josipa Broza (Tito) i Dragoljuba – Draže Mihailovića, ali nije postignut dogovor o zajedničkoj borbi partizana i četnika protiv okupatora.
1941. – Britanske trupe ušle u Teheran.
1957. – Amerikanci u Nevadi izvršili prve podzemne nuklearne probe.
1961. – Građani Jamajke se na referendumu izjasnili za izdvajanje zemlje iz Zapadnoindijske Federacije.
1968. – Rođen je Damir Urban, pjevač, tekstopisac i gitarist.
1991. – U ledenjaku na granici Austrije i Italije otkriven je Ötzi, najstarija prirodno sačuvana mumija u Europi, iz 3300. pne.
1991. – Kolone tenkova Jugoslovenske narodne armije krenule iz Beograda prema Hrvatskoj.
1992. – Savjet bezbjednosti Ujedinjenih nacija isključio je Saveznu Republiku Jugoslaviju iz svjetske organizacije, osporivši joj pravo da automatski naslijedi SFRJ.
1994. – Trupe SAD iskrcale su se na Haiti, u operaciji koju je Washington označio kao “ponovno uspostavljanje demokratije”.
2000. – U Pragu počelo petodnevno zasijedanje Međunarodnog monetarnog fonda i Svjetske banke, tokom kog se više hiljada demonstranata, protivnika ekonomske globalizacije, sukobilo s policijom i uspjelo zaustaviti sastanak.
2006. – Na Tajlandu izvršen državni udar.
(AbrašMEDIA)