Danas je četvrtak, 2. maj/svibanj, 123. dan 2024. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
1519. – Umro je Leonardo da Vinci, italijanski umjetnik, arhitekt, slikar, pronalazač i ekolog. Njegova djela “Posljednja večera” (1495-97) kao i “Mona Lisa” (1503-06) spadaju među najpopularnije i najuticajnije slike renesanse, dok njegovi spisi odražavaju duh znanstvenog istraživanja i mehaničke inventivnosti koja je bila stoljećima ispred svoga vremena.
1567. – Umro je Marin Držić, dubrovački renesansni pjesnik i dramski pisac. Najčuvenijim djelom “Dundo Maroje”, čija je tema otac tvrdica i sin rasipnik, zasmijavao je vlastelu u rodnom Dubrovniku, ali je i izvrgavao poruzi. Komedije “Pomet”, “Pijerin” i “Đuho Krpeta” su izgubljene ili sačuvane u fragmentima. Ostala djela: komedije “Skup”, “Mande”, “Arkulin”, alegorična pastoralno-muzička komedija “Plakir”, rustikalna komedija “Novela od Stanca”, pastorale “Tirena”, “Venera i Adon”.
1895. – U Sarajevu je počeo saobraćati prvi električni tramvaj, zamijenivši dotadašnji tramvaj na konjsku vuču, a saobraćao je od Željezničke stanice do Latinske ćuprije. Sarajevo je tako postalo prvi grad u Evropi koji je imao cjelodnevnu tramvajsku liniju. Linija je otvorena za Novu 1885. godinu kao probna, a tramvaje su tada pokretali konji. Prvi električni tramvaj imao je dvoja vrata, a mogao je primiti 24 putnika.
1903. – Rođen je američki pedijatar Benjamin McLane Spock, čija je knjiga “Savjeti zdravog razuma o odgajanju beba i djece”, objavljena 1946, postala bestseler, umnogome izmijenivši predstavu o pravilnom odgajanju djece. Tokom Vijetnamskog rata žestoko je osporavao vojnu avanturu SAD u jugoistočnoj Aziji.
1913. – Rođen je Filip Kljajić, partizanski borac i narodni heroj Jugoslavije.
1925. – Umro je Antun Branko Šimić, hrvatski pjesnik i esejist.
1933. – Kancelar Njemačke Adolf Hitler ukinuo sindikate.
1937. – Blizak saradnik nacističkog njemačkog diktatora Hitlera rajhsmaršal Hermann Göring tajno se sastao na Bledu s knezom Pavlom Karađorđevićem i jugoslovenskim premijerom Milanom Stojadinovićem. Uvjeravao ih je da Jugoslavija neće biti napadnuta ako održi bliskost sa Silama osovine.
1943. – Rođen je bosanskohercegovački glumac Mustafa Nadarević.
1945. – Sovjetske trupe osvojile Berlin. Jedinice Prvog bjeloruskog fronta maršala Georgija Žukova i Prvog ukrajinskog fronta maršala Ivana Konjeva počele su berlinsku operaciju 16. aprila.
1945. – Rođen je bosanskohercegovački književnik Alija Dubočanin.
1967. – U Stokholmu počeo rad Međunarodni sud za ratne zločine, koji je kasnije presudio da su SAD krive za agresiju na Vijetnam.
1970. – Američka Nacionalna garda na univerzitetu Kent pucala u studente antiratne aktiviste i ubila njih četvoro.
1982. – Britanska podmornica u Foklandskom ratu potopila argentinsku krstaricu “General Belgrano”, usmrtivši više od 350 ljudi.
1993. – Bivši šef norveške diplomatije i ambasador u Beogradu Thorvald Stoltenberg postavljen za kopredsjednika Međunarodne konferencije o Jugoslaviji, zamijenivši američkog diplomatu Cyrusa Vancea koji je podnio ostavku.
1993. – Radovan Karadžić u Atini potpisao Vance-Owenov plan za BiH, pod uslovom da ga prihvati Skupština Republike Srpske. Skupština je plan odbacila.
1994. – Nelson Mendela i njegov Afrički nacionalni kongres pobijedili na izborima u Južnoj Africi.
2001. – Haški tribunal odbio je zahtjev bivše predsjednice Republike Srpske Biljane Plavšić da se njoj i Momčilu Krajišniku sudi odvojeno.
2002. – Umro je bosanskohercegovački književnik Izet Sarajlić.
2003. – Predsjednik SAD George Bush saopštio da je glavni dio borbenih operacija u Iraku završen, čime je zvanično okončan rat u Iraku.
2004. – Milorad Ulemek, bivši komandant Jedinice za specijalne operacije i prvooptuženi za ubistvo premijera Srbije Zorana Đinđića, predao se beogradskoj policiji poslije 14 mjeseci skrivanja.
2011. – Ubijen je Osama bin Laden, lider Al-Qaede.
(AbrašMEDIA)