Danas je utorak, 23. april/travanj, 114. dan 2024. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
1343. – Izbio je Jurjevski noćni ustanak, pobuna estonskih seljaka protiv tuđinske vlasti feudalnih gospodara. Estoniju su početkom 13. stoljeća osvojili križari iz Danske i Njemačke, nametnuli poreze i pokušali Estonce podvrgnuti feudalnom poretku, prisiljavajući ih da postanu kmetovi. Ustanak u estonskoj pokrajini Harria, u noći uoči blagdana Đurđevdana, počeo je odbacivanjem nametnutog kršćanstva i pokoljem svakoga tko je govorio njemački prilikom čega je pobijeno oko 1.800 ljudi. Estonski ustanak naposljetku je ugušen u krví, a tri godine potom, Danci su prodali svoj dio današnje Estonije križarskom Livonskom redu za 10.000 maraka.
1564. – Rođen je William Shakespeare (1564.- 1616.) najizvođeniji i najslavniji svjetski dramatičar, o čijem se životu zapravo malo zna. Prevođen je na sve svjetske jezike, a među najpopularnijim njegovim djelima su “Romeo i Julija”, “Hamlet”, “Kralj Lir”, “Macbeth”, “Otelo”…
1616. – U Madridu umro španski književnik Miguel de Cervantes Saavedra. Pisao romane, drame, komedije, pripovijetke i pjesme; u svjetsku književnost je ušao romanom “Don Kihot”, koji se smatra pretečom modernog romana.
1660. – Mirovnim ugovorom iz Olive, Poljska prepustila Švedskoj Livoniju s gradom Rigom. Nakon turbulentne prošlosti, Livonija, koja je u Srednjem vijeku bila moćna neovisna država, danas je podijeljena između Estonije i Letonije.
1815. – U Takovu, pod vodstvom Miloša Obrenovića, podignut je Drugi srpski ustanak protiv osmanske vlasti.
1850. – Umro je William Wordsworth, najznačajniji predstavnik romantizma u engleskoj književnosti. Njegova zbirka pjesama “Lirske balade” (1798) označila je početak romantizma u engleskoj književnosti.
1858. – Rođen je njemački fizičar Max Planck, tvorac kvantne teorije, za koju je 1918. godine dobio Nobelovu nagradu.
1891. – Rođen je ruski kompozitor i pijanista Sergej Prokofjev, jedan od najoriginalnijih muzičkih stvaralaca XX vijeka.
1913. – U prvom balkanskom ratu potpisan sporazum o povlačenju turske vojske iz Skadra i predaji ovog grada Crnogorcima.
1916. – Rođen je Ivo Lola Ribar, revolucionarni studentski vođa, partizanski komandant i narodni heroj Jugoslavije.
1919. – U Beogradu završen Prvi osnivački kongres Socijalističke radničke partije Jugoslavije (komunista).
1922. – U Pragu je umro Vlaho Bukovac (1855.- 1922.) kojeg mnogi smatraju najistaknutijim hrvatskim slikarom.
1922. – Rođen je režiser i scenarista Fadil Hadžić. Riječ je o jednom od najpoznatijih bosansko-hercegovačkih i hrvatskih komediografa sa napisanih 60 pozorišnih komedija, osnivaču zagrebačkih pozorišta: “Kerempuh”, “Komedija” i “Vidra”, urednik lista “Kerempuh”. Kao filmski režiser debitirao je početkom šezdesetih sa dva dugometražna filma, “Zemlja s pet kontinenata” i “Abeceda straha”, nakon čega je uslijedila komedija “Da li je umro dobar čovjek?” (1962.) te ratni film “Desant na Drvar” (1963.). Za film “Službeni položaj” (1964.) nagrađen je Velikom Zlatnom Arenom na filmskom festivalu u Puli, čiji je bio glavni promotor. Godine 1968. snima film Sarajevski atentat. Hadžić se bavio i slikarstvom , slikajući ponajviše aktove, portrete, istarske pejzaže i vedute, u tehnici ulja, akvarela, pastela.
1941. – Grčka vojska je kapitulirala pred trupama nacističke Njemačke, kralj i vlada napuštaju zemlju.
1945. – Crvena armija oslobodila nacističke logore “Saksenhauzen” i “Ravensbrik”.
1954. – Rođen je američki pisac, reditelj i producent Michael Moore, tvorac dokumentaraca Fahrenheit 9/11, Sicko i Oscarom nagrađenog Bowling for Columbine.
1960. – John Lennon i Paul McCartney nastupaju u Chavershamu na jugu Engleske kao The Nerk Twins na prvom od dva nastupa u pubu čiji je vlasnik Paulov rođak.
1965. – Lansiran je prvi sovjetski satelit za komunikaciju.
1972. – Astronauti iz “Apola 16” otpočinju istraživanje površine Mjeseca.
1975. – Posljednja sajgonska vlada podnijela je ostavku, a predsjednik SAD-a Gerald Ford priznao poraz u Vijetnamskom ratu.
1985. – Mihail Gorbačov najvio je ¨Perestrojku¨, niz političkih i ekonomskih promjena u Sovjetskom Savezu.
1995. – Na općoj konferenciji UNESCO-a održanoj u Parizu donesena je odluka da se današnji dan obilježava kao Svjetski dan knjige i autorskih prava. Cilj je potaknuti ljude na čitanje, posebno mlade, kao i promovirati izdavaštvo i autorska prava.
1998. – U Srbiji, na referendum o stranom posredovanju u rješavanju problema na Kosovu i Metohiji, izašlo 73,05 odsto glasača. Protiv učešća stranih predstavnika izjasnilo se njih 94,73 odsto.
1999. – Snage NATO pakta pogodile su zgradu Radio-televizije Srbije u Beogradu, poginulo je 16 osoba.
2007. – U sedamdeset šestoj godini života umro je u Moskvi Boris Jeljcin (1931.- 2007.) ruski predsjednik i političar.
(AbrašMEDIA)