Danas je petak 25. februar/veljača, 56. dan 2022. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
1707. – Rođen je italijanski pisac Carlo Goldoni, obnovitelj italijanske komedije koja je čamila u improvizacijama istrošene “komedije del arte”. Djela: komedije “Mirandolina”, “Ribarske svađe”, “Tvrdica”, “Kockar”, “Laskavac”, drama “Dalmatinka”.
1723. – Umro je engleski arhitekta Christopher Wren, osnivač Kraljevskog društva u Londonu i njegov prvi predsjednik od 1680. do 1682. Zaslužan je za usvajanje renesansnih arhitektonskih uzora i napuštanje duge tradicije zidanja u kasnogotičkom maniru.
1778. – Rođen je argentinski general i nacionalni heroj José de San Martín – oslobodilac Argentine, Čilea i Perua od španske kolonijalne vlasti, koji je sa Simonom Bolivarom predvodio južnoamerički pokret za nezavisnost. Ukinuo je ropstvo, proklamovao slobodu štampe, osnivao biblioteke i nastojao da kulturno preporodi narod.
1841. – Rođen je francuski slikar Pierre-Auguste Renoir, jedan od najistaknutijih impresionista i najvećih evropskih slikara 19. vijeka. Radio je portrete, aktove, kompozicije iz savremenog života, mrtvu prirodu, pejzaže, s neuporedivim osjećanjem za ljupka lica, srećan život i prefinjen kolorit i razvio je izraz karakterističan po svijetloružičastim i modrim tonovima. U starosti je radio i skulpture, pretežno aktove jedre forme i žive impresionističke fakture.
1842. – U Ernstthalu je rođen Karl Friedrich May, njemački književnik čije pustolovne priče odgajaju mnoge generacije, a među najpopularnijim su svakako: “Na dalekom zapadu”, “Lovci na medvjede”, “Winnetou”, “U balkanskim gudurama”…
1873. – Rođen je italijanski operski pjevač Enrico Caruso, jedan od najvećih tenora u istoriji opere. Bio je posebno cijenjen kao izvođač rola u operama Giuseppea Verdija i Giacoma Puccinija i interpretator italijanske kancone. Jedan je od prvih pjevača koji je snimio gramofonske ploče. Djela: “Uspomene”, “Metodi pjevanja”.
1885. – Njemačka je anektirala Tanganjiku i Zanzibar.
1888. – Umro je botaničar i prirodnjak Josif Pančić. Medicinu je završio u Pešti, a u Beču je usavršavao botaničke studije. Radio je kao ljekar u Paraćinu, Jagodini i Kragujevcu, a 1856. je postao profesor Liceja, potom Velike škole u Beogradu, čiji je rektor bio šest puta. Proučavao je floru, faunu i mineralogiju Balkanskog poluostrva, posebno Srbije. Opisao je oko 80 nepoznatih biljnih i životinjskih vrsta. Otkrio je endemsko-reliktni četinar poznat kao “Pančićeva omorika” i reliktne ramondije. Osnovao je i uredio Botaničku baštu u Beogradu. Objavio je oko 30 radova iz botanike, zoologije, geologije, mineralogije, šumarstva, arheologije. Djela: “Flora Kraljevine Srbije”, “Ptice Srbije”, “Ribe Srbije”.
1941. – U Amsterdamu se dogodio tzv. Februarski štrajk. Radilo se o prvom generalnom štrajku u znak prosvjeda protiv nacističkih rasnih zakona i odnosa prema jevrejskom stanovništvu.
1943. – U Liverpoolu je rođen George Harrison (1943.- 2001.) britanski gitarist, pjevač, kompozitor, producent i član legendarnih Beatlesa.
1947. – Prestala je postojati pruska država čiji korijeni sežu u 13. stoljeće kada je teutonski viteški red osvojio i germanizirao “staru Prusiju” koja je 1618. spojena s Brandenburgom, a 1701. godine postala je Kraljevina Prusija.
1948. – Komunisti su u Čehoslovačkoj preuzeli vlast “februarskim udarom”, prinudivši premijera Eduarda Beneša da prihvati ostavke nekomunista u vladi.
1954. – Egipatski predsjednik Mohamed Nagib prinuđen je da podnese ostavku, a svu vlast je kao premijer i predsjednik Revolucionarnog savjeta preuzeo je Gamal Abdel Naser – njegov blizak saradnik, prilikom obaranja kralja Faruka Prvog u julu 1952.
1956. – U govoru na 20. kongresu Komunističke partije SSSR Nikita Hruščov je osudio diktatorsku vladavinu Josifa Staljina.
1972. – Sovjetski vasionski brod “Luna 20” vratio se na Zemlju sa uzorcima Mjesečevog tla.
1976. – SAD su stavile veto na rezoluciju UN-a, kojom je osuđena izraelska aneksija istočnog Jerusalima.
1983. – Umro je američki pisac Thomas Lanier Williams, poznat kao Tennessee Williams, koji je slikao svijet ljudske izjalovljenosti u kojem seks i nasilje narušavaju atmosferu romantične harmonije. Često je napadan zbog sklonosti ka šokantnom i senzacionalnom. Djela: drame “Staklena menažerija”, “Tramvaj nazvan želja”, “Mačka na usijanom limenom krovu”, “Tetovirana ruža”, “Nježna ptica mladosti”, “Ljeto i dim”, “Noć iguane”, “Camino real”, “Odjeća za ljetnji hotel”, “Ne o slavujima”, romani “Rimsko proljeće gospođe Ston”, “Moize i svijet razuma”, zbirke priča “Jedna ruka”, “Tvrda šećerlema”, zbirka pjesama “U zimu”.
1986. – Predsjednik Ferdinand Marcos pobjegao sa Filipina nakon 20 godina vladavine.
1994. – SAD su protjerale ruskog diplomatu Aleksandra Lisenka, tvrdeći da je riječ o šefu ruskih obavještajaca u Vašingtonu.
2003. – Dom naroda Parlamentarne skupštine BiH ratifikovao je Ugovor o dvojnom državljanstvu između BiH i SRJ.
2014. – Umro je španski gitarista Paco de Lucía.
(AbrašMEDIA)