Danas je nedjelja, 26. februar/veljača, 57. dan 2023. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
1770. – Umro je italijanski violinski virtuoz i kompozitor Giuseppe Tartini, koji je uveo novine u tehniku sviranja i građenja violina. Komponovao je mnoštvo violinskih koncerata i sonata, uključujući sonatu “Đavolji triler”.
1802. – Rođen je francuski pisac Victor Hugo, član Francuske akademije, najveći pjesnik Francuske 19. vijeka i rodonačelnik francuskog realizma. Bio je veoma angažovan u političkom životu, isprva kao monarhista, potom kao republikanac. Za vrijeme vladavine Luja Filipa postao je per Francuske i akademik, a 1848. poslanik u Ustavotvornoj skupštini. Poslije državnog udara Napoleona Trećeg 1851. protjeran i živio je u izgnanstvu u Belgiji i Engleskoj, a kad je 1870. palo Drugo carstvo trijumfalno je dočekan u Parizu, gdje je do smrti 1885. neumorno stvarao. Pisao je pjesme, drame, romane, eseje, pamflete. Djela: romani “Jadnici”, “Bogorodičina crkva u Parizu”, “Rabotnici na moru”, drame “Ernani”, “Lukrecija Bordžija”, “Rij Blaz”, političko-satirična zbirka pjesama protiv Napoleona Trećeg “Kazne”, pamflet “Napoleon Mali”.
1808. – Rođen je francuski slikar, skulptor, grafičar i karikaturist Honoré Daumier.
1815. – Francuski car Napoleon Prvi je napustio mediteransko ostrvo Elba, na koje protjeran poslije abdikacije 1814. Krenuvši s malom grupom sljedbenika, ušao je u Pariz i vratio vlast, čime je počela njegova druga vladavina, poznata kao “sto dana”, okončana u junu 1815. vojnim porazom kod Vaterloa.
1848. – U Francuskoj je proglašena Druga republika, dva dana poslije abdikacije kralja Luja Filipa.
1885. – Predstavnici 15 zemalja na kongresu u Berlinu (Afrička konferencija), koji je organizovao njemački kancelar Oto fon Bizmark, dogovorili su se o podjeli centralne i istočne Afrike.
1901. – Poslije gušenja dvogodišnjeg kineskog ustanka protiv strane okupacije – poznatog kao “Bokserski ustanak,” prema nazivu tajnog patriotskog udruženja “Pesnica u ime mira i pravde” – vođama pobune Či Hsiuiju i Hsu Čeng Juu su javno odrubljene glave.
1909. – Otomansko carstvo priznalo je austrougarsku aneksiju Bosne i Hercegovine.
1915. – Nijemci su u Prvom svjetskom ratu, u borbi protiv Francuza kod Malankura, prvi put u istoriji ratovanja upotrijebili bacače plamena.
1916. – Nijemci su u Prvom svjetskom ratu potopili francuski teretni brod “Provansa Drugi”, usmrtivši 930 ljudi.
1917. – U okupiranoj Srbiji u Prvom svjetskom ratu je počeo Toplički ustanak protiv bugarskih i austrougarskih trupa, izazvan masovnim terorom, pljačkom i paljenjem sela i prisilnom regrutacijom. Okupatori su uzvratili surovim represalijama: ubijeno je oko 20.000 ljudi, a u Toplici je uništeno 55 sela.
1918. – Njemački avioni su u Prvom svjetskom ratu bombardovali italijanski grad Veneciju.
1932. – Rođen je američki country muzičar i pjevač Johnny Cash. Mnogi ga smatraju jednim od najuticajnijih američkih muzičara dvadesetog stoljeća, a u svojoj dugogodišnjoj karijeri prodao je više od 90 milijuna albuma.
1935. – Škotski fizičar Robert Watson-Watt prvi put je javno demonstrirao uređaj nazvan radar.
1952. – Premijer Winston Churchill saopštio da je Velika Britanija proizvela atomsku bombu i da će je isprobati u Australiji.
1969. – Umro je njemački filozof Karl Theodor Jaspers, tvorac filozofije egzistencije. Po završetku medicine radio je na Psihijatrijskoj klinici u Hajdelbergu, a potom bio profesor filozofije dok ga 1937. nisu otpustili nacisti, jer je osuđivao njihovu politiku. Smatrao je da filozofija mora da se bavi smislom cjeline stvarnosti, totalitetom, koji se ne otkriva proučavanjem emirijskog svijeta, nego je stvara pojedinac težnjom da sebe ostvari kao autentičnu ličnost. Takva ličnost ne izgrađuje smisao cjeline u obliku pojmova, već intuitivnog unutrašnjeg doživljaja koji je nazvao filozofskom vjerom kojom čovjek dolazi u kontakt s transcedencijom – Bogom. Objavio je 25 knjiga iz psihijatrije i filozofije. Djela: “Opšta psihopatologija”, “Psihologija pogleda na svijet”, “Filozofija”, “Um i egzistencija”, “O istini”, “O izvoru i cilju istorije”, “Filozofska vjera”.
1980. – Egipat i Izrael su uspostavili diplomatske odnose, okončavši tri decenije međusobnog ratnog stanja.
1986. – Sovjetski Savez lansira u Zemljinu orbitu svemirsku stanicu “Mir”, koja je nakon petnaest godina uništena sagorijevanjem. Neuništeni dijelovi pali su u Tihi ocean 21. marta 2001.
1997. – Švajcarska vlada odobrila je osnivanje memorijalnog fonda za žrtve holokausta u Drugom svjetskom ratu, nastojeći da umanji razmjere skandala poslije otkrića da su trezori banaka u Švajcarskoj puni imovine žrtava njemačkih nacista.
2001. – Skupština Jugoslavije ukinula ukaz o oduzimanju državljanstva dinastiji Karađorđević koji je 1947. donijela tadašnja komunistička vlada.
2004. – Predsjednik Makedonije Boris Trajkovsaki i još sedam lica – članova njegovog kabineta i obezbjeđenje, poginuli kada se avion kojim su putovali u Mostar na Međunarodnu konferenciju o investiranju u BiH srušio na području Hrguda, između Ljubinja i Stoca.
2007. – Međunarodni sud pravde u Hagu utvrdio da Srbija nije počinila genocid u BiH, da nije učestvovala u zavjeri, niti bila saučesnik, ali da je prekršila međunarodnu obavezu da spriječi genocid i kazni počinioce.
(AbrašMEDIA)