Danas je petak, 3. novembar/studeni, 307. dan 2023. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
1493. – Kristofor Kolumbo prvi put je ugledao Dominikansku Republiku.
1534. – Engleski parlament usvojio je povelju kojom je kralj Henry VIII postao poglavar crkve (Act of
Supremacy), čime je papi oduzeta vlast nad crkvom u Engleskoj. Tome je prethodio sukob sa papom Leonom X koji nije htio da poništi kraljev brak sa Katarinom Aragonskom i ozakoni njegovu vezu sa Anom Bolen.
1839. – Britanske fregate su kod Kantona potopile nekoliko kineskih džunki. Time je počeo Prvi opijumski rat protiv Kine, koji je završen potpisivanjem mirovnog sporazuma 1842. u Nankingu, pod veoma nepovoljnim uslovima za Kinu.
1883. – Ugušena je Timočka buna koja je počela u Zaječarskom okrugu mjesec dana ranije zbog odluke vlasti o oduzimanju oružja, dotad povjerenog svim vojnim obveznicima. Među vođama, koji su uhapšeni i strijeljani, bilo je istaknutih članova Radikalne stranke. Neki od njih, kao Nikola Pašić, uspjeli su da pobjegnu van zemlje, a stranka je pretrpjela tešku krizu.
1901. – Rođen je francuski pisac i političar André Malraux, učesnik Kineske revolucije (1924-27), Španskog građanskog rata, jedan od lidera Pokreta otpora u Drugom svjetskom ratu, član Francuske akademije, De Gaulleov ministar kulture od 1959. do 1969. (“Kraljevski put”, “Ljudska sudbina”, “Iskušenje Zapada”, “Antimemoari”).
1903. – Panama proglasila nezavisnost.
1912. – Zaključeno primirje u Prvom balkanskom ratu.
1918. – Poljska je proglasila nezavisnost od Rusije.
1918. – Predstavnici austrougarske vojske potpisali su u Padovi kapitulaciju u Prvom svjetskom ratu, što je bio posljednji državni akt 700-godišnje Habsburške monarhije.
1918. – Njemački mornari su otpočeli veliku pobunu u Kielu, koja se proširila na više gradova (Hamburg, Libek, Bremen) gdje su formirane privremene revolucionarne vlade. Nakon obračuna vlasti sa pobunjenicima njemački parlament je 6. februara 1919. ukinuo njihovu vlast.
1944. – Narodnooslobodilačka vojska oslobodila Šibenik.
1946. – Japanski car Hirohito odrekao se, izjavom preko radija, božanskih atributa, a carska vlast prešla je na izborni parlament.
1954. – Umro je francuski slikar Henri Matisse.
1957. – SSSR je lansirao vještački satelit Sputnjik 2 sa psom Lajka na njemu.
1969. – Umro je Wilhelm Reich, austrijski, kasnije američki, psihijatar, psihoanalitičar i kritičar društva, zaslužan za razvoj teorije o značaju orgazma i otac Orgonske energije.
1970. – Salvador Aljende je postao predsednik Čilea, kao prvi marksista u zapadnoj hemisferi izabran na slobodnim izborima. Ubijen je 1973. u državnom udaru generala Augusta Pinocheta.
1995. – Umro je slovenački kompozitor filmske muzike Bojan Adamič.
(AbrašMEDIA)