Danas je ponedjeljak, 31. juli/srpanj, 212. dan 2023. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
1409. – Hrvatsko-ugarski kralj Ladislav Napuljski prodao Mletačkoj Republici Zadar i svoja dinastička prava na Dalmaciju za 100.000 dukata.
1489. – Italijanski moreplovac Kristofor Kolumbo otkrio je otok Trinidad.
1658. – Veliki mogul Aurangzeb proglasio se carem u Indiji.
1784. – Umro je francuski filozof Denis Diderot.
1849. – U bici kod Šegešvara poginuo mađarski pisac i revolucionar srpskog porijekla major Šandor Petefi, reformator mađarske poezije, u koju je unio narodni duh. Rođen je 1823. kao Aleksandar Petrović, od oca Srbina i majke Slovakinje, ali je kasnije pomađarčio ime. S 15 godina je postao vojnik, a u revoluciji koja je izbila 1848. bio je jedan od njenih junaka. Prve pjesme je napisao kao gimnazijalac i ubrzo postao najomiljeniji i najčitaniji mađarski pjesnik. Pisao je i novele, romane i drame. Djela: roman “Krvnikovo uže”, poezija “Izabrane pjesme”, “Petefijeve pjesme”, “Apostol”, “Vitez Janoš”.
1886. – Umro je austrijski skladatelj mađarskog porijekla Franz Liszt. Stvorio je simfonijsku poemu i novu koncepciju sonate i koncerta, komponujući ih u jednom stavu. Djela: klavirske kompozicije “Godine hodočašća”, “Ljubavni snovi”, “Sonata h-mol”, simfonije “Faust”, “Dante”, simfonijske pjesme “Prelidi”, “Mazepa”, “Taso”, 20 mađarskih rapsodija, niz klavirskih koncverata, oratorijuma, misa, solo pjesama. Napisao je mnoštvo studija i eseja i biografiju Frederika Šopena.
1914. – Vođu francuskih socijalista Jeana Jaurèsa, koji je svim silama nastojao da spriječi Prvi svjetski rat, ubio jedan šovinistički fanatik. Bio je među rijetkim evropskim političarima koji se dosljedno borio protiv svjetskog krvoprolića, što mu je stvorilo mnoge protivnike. U parlamentu se zalagao za socijalno zakonodavstvo i antiklerikalne mjere. Osnovao je 1904. list “Imanite”, koji i sada izlazi. Djela: “Dokazi” (o Drajfusovoj aferi), “Socijalističke studije”, “Nova armija”, “Socijalistička istorija francuske revolucije”.
1919. – U Njemačkoj donijet Vajmarski ustav, kojim je ukinuta carevina i uspostavljena republika. Njemački car Wilhelm II abdicirao je u novembru 1918. po kapitulaciji Njemačke u Prvom svetskom ratu.
1929. – Poslije mučenja, policija je u istražnom zatvoru u Zagrebu ubila Paju Marganovića, jednog od sedmorice sekretara SKOJ-a.
1941. – Njemački maršal Hermann Göring dao je pismeni naputak šefu policije Reinhardu Heydrichu da sačini nacrt plana za istrebljenje europskih Židova.
1944. – Antoine de Saint-Exupery poginuo je kao pilot savezničkog aviona u Drugom svjetskom ratu.
1964. – Američka svemirske letjelica odaslala je na Zemlju prve snimke Mjeseca u krupnom planu.
1971. – Američki astronauti David Scott i James Irwin, članovi misije „Apolo 15“, drugog dana boravka na Mjesecu proveli više od šest časova u vožnji lunarnim vozilom. To je bila prva vožnja po tlu Mjeseca.
1991. – SSSR i SAD potpisale su sporazum o ograničenju nuklearnog oružja.
1993. – U Ženevi neuspješno završeni pregovori o Owen-Stoltenbergovom planu o BiH kao uniji tri republike.
2002. – Na osnovu sporazuma vlada Bosne i Hercegovine i Hrvatske u Karlovcu, bivši lider cazinskih Bošnjaka Fikret Abdić osuđen je na 20 godina zatvora, za ratne zločine od 1993. do 1995. u tadašnjoj Autonomnoj Pokrajini Zapadna Bosna.
(AbrašMEDIA)