Danas je nedjelja, 5. maj/svibanj, 126. dan 2024. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
1260. – Kublaj-kan zavladao je Mongolskim Carstvom.
1570. – Otomansko carstvo objavilo rat Veneciji zato što je odbila da mu preda mediteransko ostrvo Kipar.
1813. – Rođen je danski filozof, teolog i književnik Søren Kierkegaard, začetnik filozofije egzistencijalizma (“Ili-ili: fragmenti života”, “Pojam strepnje”, “Bolest na smrt”, “Stadijumi na životnom putu”, “Filozofske mrvice”).
1818. – Rođen je njemački filozof Karl Heinrich Marx, teoretičar modernog socijalizma i komunizma. Sa Friedrichom Engelsom napisao je 1848. Komunistički manifest (“Prilog kritici Hegelove filozofije prava”, “Teze o Fojerbahu”, “Osamnaesti brimer Luja Bonaparte”, “Kapital – kritika političke ekonomije”).
1860. – Italijanski revolucionar Giuseppe Garibaldi sa svojih “hiljadu crvenih košulja” isplovio je iz Đenove prema Siciliji, koju je osvojio krajem jula.
1862. – Meksičke postrojbe, predvođene Ignacijem Zaragozom pobijedile francuske postrojbe u Bitci kod Pueble.
1886. – Bay View, Wisconsin: pripadnici Nacionalne garde, prema naredbi guvernera Jeremiaha M. Ruska, zapucali u mnoštvo prosvjednika ispred čeličane i ubili sedam ljudi.
1936. – Italijanske trupe okupirale Adis Abebu.
1941. – Car Haile Selassie vratio se u Adis Abebu nakon poraza italijanske vojske u Etiopiji.
1945. – Kanadske i britanske snage oslobodile Nizozemsku i Dansku od Njemačke okupacije.
1945. – Sovjetske trupe su u Drugom svjetskom ratu ušle u mjesto Pinemunde, odakle su Nijemci ispaljivali rakete “V 1” i “V 2”. Američke trupe su oslobodile njemački nacistički koncentracioni logor Mathauzen.
1955. – Odlukom saveznika, Savezna Republika Njemačka ponovo je stekla suverenitet.
1961. – Iz Cape Canaverala je lansiran kosmički brod “Mercury” prva kosmička letjelica SAD s ljudskom posadom, kojim je upravljao Alan Bartlett Shepard.
1978. – “Crvene brigade” saopštile su da su ubile bivšeg premijera Italije Alda Mora, otetog u martu 1978. Njegovo tijelo pronađeno je dva dana kasnije u vozilu u centru Rima.
1981. – Bobby Sands postao je prvi od deset pripadnika IRA-e koji je umro u zatvoru Maze, u Sjevernoj Irskoj, od posljedica štrajka glađu.
1990. – U Bonu su počeli razgovori SSSR, SAD, Velike Britanije, Francuske i dviju njemačkih država o ujedinjenju Njemačke.
2003. – Haški tribunal podigao je optužnice protiv bivših pripadnika Službe državne bezbjednosti (SDB) Srbije Jovice Stanišića i Franka Simatovića za ratne zločine u BiH i Hrvatskoj od 1991. do 1995. godine.
2009. – Odlukom Žalbenog vijeća Haškog tribunala Veselinu Šljivančaninu izrečena je kazna od 17 godina zatvora za zločine u Vukovaru, umjesto prvobitne kazne od 5 godina. Istovremeno, Žalbeno vijeće je potvrdilo prvostepenu presudu pukovniku bivše JNA Miletu Mrkšiću, kojom je osuđen na 20 godina zatvora.
2014. – Umro je Timothy John Byford, engleski režiser, scenarist i autor, koji je radio u Jugoslaviji. Iza njega su ostale kultne TV serije za djecu: “Neven”, “Poletarac”, “Babino unuče”, “Metla bez drške”, “Nedeljni zabavnik”.
(AbrašMEDIA)