Danas je srijeda, 7. februar/veljača, 38. dan 2024. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
1478. – Rođen je engleski humanista i državnik Thomas More, rodonačelnik utopijskog socijalizma, pisac socijalnih, istorijskih i teoloških spisa. Od 1529. do 1532. bio je lord-kancelar kralja Henrija Osmog, ali je 1535. zbog odbacivanja crkvene reformacije i odbijanja da prizna kralja crkvenim poglavarom, osuđen na smrt i pogubljen. U političko-filozofskom romanu “Utopija”, objavljenom na latinskom jeziku 1516, opisao je ekonomsku bijedu Engleske, podvrgavši oštroj kritici privatnu svojinu, posebno veleposjedničko zahvatanje zemlje seljaka i eksploataciju u kapitalističkim manufakturama. Nasuprot tome, naslikao je zamišljeno ostrvo “Utopiju”, idealnu komunističku državu sa savršenim društvenim i političkim sistemom.
1792. – Austrija i Pruska su sklopile savez protiv revolucionarne Francuske zbog straha od širenja ideja revolucije.
1812. – Rođen je engleski pisac Charles John Huffam Dickens, osnivač socijalnog romana, tvorac grotesknog realizma. U djelima je iznio na vidjelo strahovitu nepravičnost u viktorijanskom engleskom društvu, čime je uzburkao javno mnjenje, a parlament nagnao da provede izvjesne socijalne reforme. Tegobno lično iskustvo stekao je kad je, zbog porodičnih dugova, kao dječak bio prinuđen da radi u jednoj fabrici za proizvodnju paste za obuću. Djela mu odražavaju sklonost satiri, humoru, sa primjesama romantičnog i sentimentalnog. Djela: romani “Dejvid Koperfild”, “Oliver Tvist”, “Pikvikov klub”, “Mala Dorit”, “Nikolas Niklbi”, “Velika očekivanja”, “Stara prodavnica retkosti”, “Sumorna kuća”, “Martin Čazlvit”, pripovijetke “Tri duha”, “Cvrčak na ognjištu”, “Bitka života”.
1864. – Umro je reformator srpskog jezika i pravopisa Vuk Stefanović Karadžić.
1870. – Rođen je austrijski psihijatar Alfred Adler, jedan od pionira psihoanalize, osnivač pravca takozvane individualne psihologije, kojom se odvojio od tvorca psihoanalize Sigmunda Frojda. Smatrao je da je težnja ka moći pokretačka snaga psihičkog života svakog pojedinca, što može da izazove pretjeranu težnju ka afirmaciji ili unutrašnji otpor osjećanju manje vrijednosti i time neurotična oboljenja. Djela: “Praksa i teorija individualne psihologije”, “Poznavanje čovjeka”, “O nervoznom karakteru”.
1885. – Rođen je američki pisac Sinclair Lewis, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1930, koji je ismijavao zablude i samoobmane američkog društva i pisao protiv rasne diskriminacije. U realističko-satiričnim romanima podvrgao je podsmijehu ljekare, sveštenike, sudije, malograđane, “poslovne ljude”, industrijalce. Djela: romani “Dr Erousmit”, “En Vikers”, “Elmer Gantri”, “Glavna ulica”, “Bebit”, “Dodsvort”, “Mentrep”, “Kraljevska krv”, “To je ovdje nemoguće”.
1894. – Umro je belgijski proizvođač duvačkih instrumenata Adolphe Sax, koji je 1840. izumio muzički instrument, nazvan – njemu u čast – saksofon.
1927. – Rođen je filmski reditelj Dušan Vukotić.
1942. – Ustaše pobile oko 2300 Srba u Drakuliću, Šargovcu, Motikama i rudniku Rakovac pored Banje Luke.
1947. – Velika Britanija izložila plan podjele Palestine na jevrejski i arapski dio.
1953. – Rođena je bosanskohercegovačka glumica i režiserka Hasija Borić.
1964. – Popularna britanska pop grupa “Beatles” prvi put je gostovala u SAD.
1968. – Premijeri svih deset kanadskih provincija odobrili su nacrt ustava, prema kojem je status francuskog jezika u cijeloj Kanadi izjednačen s engleskim.
1971. – Žene u Švajcarskoj referendumom su dobile pravo glasa.
1984. – Američki kosmonaut Bruce McCandless napustio je svemirski brod “Challenger” i “prošetao” svemirom kao prvi čovjek koji se kretao bez fizičke veze s letjelicom, pokretan motorom na leđima.
1990. – Plenum Centralnog komiteta Komunističke partije SSSR prihvatio je prijedlog lidera Mihaila Gorbačova za ukidanje 70-godišnjeg monopola na vlast te partije, čime je otvoren put za višepartijski politički sistem.
1992. – Ugovor o Europskoj uniji, poznatiji kao Ugovor iz Maastrichta, potpisan u ovom nizozemskom gradu, označio je uspostavljanje Europske unije, a stupio je na snagu 1. siječnja 1993. potpisalo ga je dvanaest članica tadašnje Europske zajednice.
2006. – Naučna ekspedicija otkrila je više novih vrsta životinja i biljaka na Zapadnoj Novoj Gvineji. Otkriveno je 20 novih vrsta žaba, 4 vrste leptira, nekoliko vrsta palmi, jedna ptičija podvrsta, kao i vrsta kengura za koju se mislilo da je istrebljena zbog lova.
2014. – Val socijalnih protesta zahvatio je sve veće gradove u BiH. U Tuzli, Sarajevu, Mostaru, Bihaću, Zenici i drugim gradovima pobunjeni narod sukobio se sa snagama specijalne policije, lojalnim režimu. Nakon što su specijalci građane Sarajeva palicama pobacali u Miljacku, narod je uzvratio svom silinom. Protesti su organizovani i u gradovima Republike Srpske, ali su brzo ugušeni.
(AbrašMEDIA)