Danas je ponedjeljak, 8. april/travanj 99. dan 2024. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
217. – Ubijen je rimski car Marko Aurelije Karakala, jedan od najkrvožednijih tirana u rimskoj istoriji. Zajedno s ocem Septimijem Severom vladao je od 198. do 211, a potom sam, krajnje surovo, pogubivši čak i brata. Da bi ublažio nezadovoljstvo, posebno u provincijama, 212. je dao rimsko građansko pravo svim građanima Rimskog carstva koji su rođeni kao slobodni.
1203. – Na Bilinom Polju bosanski ban Kulin zajedno sa poglavarima bosanske crkve, pred izaslanikom rimskog pape (Ivanom de Kazamarisom), izjavio da se odriče svoje hereze.
1692. – Rođen italijanski violinski virtuoz i kompozitor Giuseppe Tartini, koji je uveo novine u tehniku sviranja i građenja violina i otkrio pojedine akustične pojave u muzici. Komponovao je mnoštvo violinskih koncerata i sonata, uključujući sonatu “Đavolji triler”.
1767. – Kraljevstvo Ayutthaya palo je pod burmanskim napadačima.
1904. – U Londonu je potpisan anglo-francuski sporazum poznat pod nazivom “Entente Cordiale”, kojim su Velika Britanija i Francuska riješile sporna pitanja u vezi sa interesnim zonama u zapadnoj Africi, Egiptu i Maroku.
1905. – U Đakovu je umro biskup i političar Josip Juraj Strossmayer. Osnivač je i pokrovitelj Jugoslovenske akademije znanosti i umjetnosti (1868) i utemeljitelj Zagrebačkog sveučilišta (1874).
1911. – Rođen je francuski pisac i filozof rumunskog porijekla Émil Cioran.
1913. – U Pekingu je počeo da zasjeda prvi kineski parlament.
1939. – Italijanske trupe, koje su se prethodnog dana iskrcale na obale Albanije, zauzele su Tiranu. Albanski kralj Zogu izbjegao je u Grčku.
1944. – Jedinice sovjetske Crvene armije u Drugom svetskom ratu izbile su na granicu Čehoslovačke i Rumunije.
1946. – U Ženevi je održano posljednje zasjedanje Lige naroda, čime je formalno ukinuta ova međunarodna organizacija i zamijenjena novom – Ujedinjenim nacijama.
1950. – Umro ruski baletski igrač i koreograf Vladimir Fomič Nižinski, možda najveći u istoriji baleta, čija je igračka karijera trajala samo četiri godine, jer je 1917. obolio od neizlječive duševne bolesti. Njegove kreacije niko nije nadmašio, a skokovi u baletu “San o ruži” su, zbog neuobičajene visine i ljepote, ušli u legendu kao nedosegnut ideal.
1953. – Britanske vlasti optužile su Jomo Kenyattu da je umješan u aktivnosti tajne organizacije Mau Mau i osudile ga na sedam godina zatvora. Nakon ostvarenja državne samostalnosti 1963. Kenijata je bio premijer i ministar inostranih poslova, a potom predsjednik Kenije od 1964. godine.
1971. – U Londonu je održan Prvi svjetski kongres Roma na kojem je verifikovan naziv pripadnika tog naroda – Romi. Odlukom UN 8. april proglašen je za Svjetski dan Roma.
1973. – Umro je jedan od najvećih umjetnika 20. vijeka, španski slikar i vajar i jedan od najznačajnijih predstavnika kubizma Pablo Picasso. Slikarstvo je učio u rodnoj Španiji, a od 1904. stalno je živio u Parizu. Naslikao je više od 18.000 slika koje su likovni kritičari podijelili na nekoliko faza: plavu, ružičastu, crnu, kubističku i nadrealističku. Revolucionarne kubističke slike, počev od one pod nazivom “Gospođica iz Avinjona” 1907, donijele su mu svjetsku slavu. Naslikao je “Guernicu”, potresno prikazavši tragičnu sudbinu Španije pod fašizmom i zakleo se da se neće vratiti u otadžbinu dok vlada diktator Francisco Franco, koji je umro dvije godine poslije njega.
1984. – Umro je ruski fizičar Pjotr Kapica, jedan od najznačajnijih fizičara 20. vijeka. Dobitnik je Nobelove nagrade za fiziku 1978. godine.
1990. – Nepalski kralj Birendra ukinuo zabranu rada političkih partija, koja je bila na snazi 30 godina.
1990. – Održani prvi višepartijski izbori u SFRJ biranjem članova Skupštine SR Slovenije.
1992. – Nakon genetskog testa otiska prstiju, njemački i izraelski izvori saopštili su da je izvjesno da je ratni zločinac iz drugog svjetskog rata Josef Mengele umro u Brazilu 1979. godine.
1992. – Palestinski lider Jaser Arafat pronađen je živ u Libijskoj pustinji 12 sati nakon avionske nesreće u kojoj su poginula trojica njegovih saputnika.
1993. – Makedonija je primljena u UN.
1996. – Savezna Republika Jugoslavija i Bivša Jugoslovenska Republika Makedonija potpisale sporazum o normalizaciji odnosa.
2003. – Haški tribunal potvrdio je ranije izrečene zatvorske kazne Zdravku Muciću, Hazimu Deliću i Esadu Landži za ratne zločine nad srpskim civilima u logoru Čelebići tokom 1993/94. godine.
2010. – Legendarni menadžer “Sex Pistolsa” Malcolm McLaren, umro je u 64 godini. Do kraja života je njegovao buntovništvo koje je preobrazilo muzičku scenu, pa i društvo na ostrvu.
2013. – Bivša britanska premijerka Margaret Thatcher preminula je nakon moždanog udara. Margaret Tačer bila je premijerka od 1979. godine do 1990. godine. Ona je prva žena koja je obavljala funkciju šefa britanske vlade. Zvali su je “čelična lady” i bila je dugogodišnja liderka konzervativnih “torijevaca”.
(AbrašMEDIA)