Danas je utorak, 9. maj/svibanj, 129. dan 2023. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
1502. – Španski moreplovac Cristoforo Colombo isplovio je iz španske luke Kadiz na četvrto i posljednje putovanje u Novi svijet. Colombo je umro 1506. u Španiji uvjeren da je na svojim putovanjima stigao u Aziju.
1788. – Britanski parlament je ukinuo trgovinu robljem.
1800. – Rođen je John Brown, borac za ukidanje ropstva u SAD. Izvršio je čuveni napad na arsenal u Harpers Ferryju 1859, zbog čega je optužen za izdaju i pobunu robova i osuđen na smrt vješanjem. Njegovo pogubljenje 2. decembra 1859. dovelo je do zaoštravanja borbe abolicionista i robovlasnika.
1805. – Umro je jedan od najvećih njemačkih i svjetskih pjesnika Friedrich Schiller. Veliku slavu stekao je dramama “Razbojnici”, “Don Carlos” i “Wilhelm Tell”, koje su i danas na repertoarima svjetskih pozorišta.
1850. – Umro je francuski hemičar Joseph Gay-Lussac, koji je utvrdio da se pritisak gasa povećava u zavisnosti od temperature.
1860. – Rođen je škotski pisac James Matthew Barrie, autor knjige o Petru Panu.
1873. – Rođen je engleski arheolog Howard Carter, koji je 1922. otkrio grobnicu egipatskog faraona Tutankamona.
1877. – Rumunija je proglasila nezavisnost, mjesec dana nakon što je sklopila savez sa Rusijom protiv Otomanskog carstva.
1901. – U Melbourneu je otvoren prvi parlament Australije.
1911. – Grupa oficira, učesnika u dvorskom prevratu i ubistvu kralja Aleksandra Obrenovića 1903, osnovala je u Beogradu tajnu organizaciju “Ujedinjenje ili smrt” (“Crna ruka”).
1923. – Započela Druga zemaljska konferencija Komunističke partije Jugoslavije u Beču u Austrija.
1927. – Canberra je postala glavni grad Australije umjesto Melburna.
1931. – Umro je američki fizičar Albert Michelson koji je pomoću rotirajućeg ogledala odredio tačnu brzinu svjetlosti. Nobelovu nagradu za fiziku dobio je 1907.
1945. – U Berlinu potpisana bezuvjetna predaja nacističke Njemačke, čime je Drugi svjetski rat u Evropi okončan. U ime saveznika dokument su potpisali sovjetski maršal Georgij Žukov i britanski general Arthur Tedder, a u ime poražene strane njemački feldmaršal Wilhelm Keitel.
1946. – Kralj Vitorio Emanuele III je abdicirao, a Italija je postala republika.
1948. – Komunistička partija Jugoslavije odbacila je optužbe sovjetskih komunista protiv politike jugoslovenskog rukovodstva. Uslijedila je Rezolucija Informbiroa i višegodišnji politički i ekonomski pritisak tadašnjeg sovjetskog bloka na Jugoslaviju.
1950. – Robert Schuman predstavio je svoj prijedlog za stvaranje organizirane Evrope, neophodne za održavanje mira. Ovaj prijedlog, poznat kao Schumanova deklaracija, smatra se početkom stvaranja onog što danas poznajemo pod imenom Evropska zajednica.
1952. – Širom Jugoslavije održani su masovni protesti zbog Londonskog sporazuma kojim je Zona “A” Slobodne teritorije Trst pripala Italiji.
1959. – Umro je bosanskohercegovački historičar i pisac Hamdija Kreševljaković.
1976. – Ulrike Meinhof, članica zapadnonjemačke ljevičarske grupe “Baader-Meinhof”, objesila se u zatvorskoj ćeliji.
1993. – Počeli su sukobi HVO-a i Armije BiH u Mostaru, koji su doveli do podjele grada.
2010. – Lena Horne, jazz pjevačica koja je probila međurasne barijere, umrla je u 93. godini.
2015. – U obračunu pripadnika makedonske policije sa naoružanom terorističkom grupom u Kumanovu poginulo je osam policajaca i 14 napadača.
(AbrašMEDIA)