Panel diskusijom “Zašto pisati dramu“, završeno je prvo izdanje “Dramadžiluka“, novog programa Festivala MESS koji je ove godine po prvi put realizovan. Cilj scenskog čitanja drama je da se kreira platforma za afirmaciju novih tekstova, povezivanje dramaturga, režisera i glumaca, te olakša pronalazak tekstova za pozorišne repertoare.
Dramaturg Dragan Komadina istaknuo je da je bitno podržati Dramadžiluk jer on može postati platforma da se čuje glas dramskih pisaca.
– Ovo nije prvi projekat koji je pokrenut a da je kroz godine došlo do pada entuzijazma. To je ono što ne bih volio da se desi, volio bih da o ovome možemo razgovarati i za 30 godina. Bitno je da se kroz ovakav festival pravi temelj i platforma za povezivanje – naglasio je Komadina, saopćeno je iz Press službe Festivala MESS.
Glavna tema današnjeg razgovora je položaj dramskog teksta u teatru. Da li dramaturzi imaju svoje mjesto i autorit u pozorištu i da li dramski tekst treba da bude centralna figura teatra?
Režiser Boris Liješević naveo je da je, po njegovom mišljenju, pisac centralna figura u teatru.
-Dar je ono što se prepozna u pozorištu, zbog toga je pozorište dobar filter. Ako neko napiše kvalitetan tekst, to se ne može sakriti. Drama se ne piše, drama se gradi, to sam naučio od svog profesora Stefanovskog i smatram da je to tačno. Potrebno je pisati drame zbog publike, jer imaju osjećaj da su dio tog života, savremenog stvaranja i teatra – naveo je Liješević.
Glumica i direktorica drame Narodnog pozorišta Sarajevo Vedrana Božinović istakla je da kao neko ko nije primarno dramaturg, radi iz pozicije nekoga ko nema zanatsko znanje, ali se kroz glumu dugo bavila onim na šta se oslanja dramaturgija.
-Ovo je jedini posao koji mi je uzbudljiv mimo glume, upravo zbog tog istraživanja i sklapanja mozaika kroz lutanje u potrazi za odgovorima. Za mene je dramaturgija jedan od najbitnijih segmenata teatarskog djelovanja – rekla je Božinović.
Dramski pisac i scenarista Dejan Dukovski polazi s tačke uvažavanja teatra u procesu stvaranja dramskog teksta.
-Ja sam svoje vizije uvijek prilagođavao sceni i pozorištu, jer tokom pisanja svoj komad vizualiziram u glavi na pozorišnoj sceni. Pisci su ti koji su mijenjali formu pozorišta kroz historiju – dodao je Dukovski.
Pisac Almir Bašović istakao je da je za razliku od romana, za pisanje drame potrebno zanatsko znanje.
-Ali u drugu ruku, drama je danas kao neko siroče, jer je ne prihvataju kao svoju ni pozorište ni književnost do kraja – pojasnio je Bašović.
Na prvom izdanju Dramadžiluka su izvedena scenska čitanja drama “Tama na rubu grada”, autora Darija Bevande (Bosna i Hercegovina) i “Vrat od stakla” autorice Biljane Srbljanović (Srbija), a u režiji Ajle Bešić, te “Urotnici” koju potpisuju Igor Štiks i Vladimir Arsenijević (Srbija) i drama “Posljednji balkanski vampir” makedonskog autora Dejana Dukovskog, u režiji Aleša Kurta.
(FENA)