Centar za životnu sredinu smatra velikom prijetnjom zahtjev Javne ustanove Nacionalni park „Sutjeska“ Tjentište da se bavi poljoprivrednom i stočarskom proizvodnjom u okvirima NP Sutjeska i to gajenjem žitarica i mahunarki, povrća i voća te uzgojem životinja (krave, svinje, perad).
Ovakav zahtjev NP Sutjeska prošao je bez komentara od strane Ministarstva za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske i Republičkog zavoda za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa, koji su prethodno odbili još jedan neprihvatljiv zahtjev nadležnih iz ovog parka da prošire djelatnosti vezane za rezanje drveta i proizvodnju građevinske stolarije.
“Oba ova zahtjeva su neprihvatljiva, jedan je odbijen što je pohvalno, međutim drugi nije što je nelogično. Otkada se Javna Ustanova koje upravlja teritorijom nacionalnog parka bavi poljoprivrednom i stočarskom proizvodnjom? U zahtjevu nije definisan tip poljoprivrede, obim proizvodnje, izvor investicija, a sam park nema Prostorni plan područja posebne namjene od 2015. godine, kada predloženi plan nije usvojen na sjednici Narodne Skupštine RS. Takođe, član 11. stav 2 Zakona o nacionalnim parkovima zabranjuje unos alohtonih (unesenih/nezavičajnih) vrsta biljaka, životinja i gljiva, kao i gradnju objekata ili izvođenje drugih radova kojima se zagađuje zemljište i vazduh, pogoršava kvalitet voda, mijenja njihova količina, prostorni i vremenski raspored. Poljoprivredna proizvodnja jedna je od najvećih zagađivača životne sredine, zbog čega smatramo da je ovaj tip djelatnosti u direktnom konfilktu sa zakonom i ne pripada u okvire nacionalnog parka”, ističu u Centru za životnu sredinu.
Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede RS je takođe dalo komentar na ovaj zahtjev konstatujući da je “proširenje šifri djelatnosti koje se odnose na poljoprivrednu proizvodnju na neki način i promocija domaće gastro ponude”, te da “imajući u vidu da se radi o zaštićenom području takvi proizvodi imaju potencijal da budu organskog porijekla”, kao i da je “osnovno načelo organske proizvodnje upravljanje prirodnim i biološkim procesima, zabrana upotrebe pesticida-sredstava za zaštitu bilja, mineralnih đubriva, GMO, pa je ova vrsta proizvodnje adekvatna zaštićenom području, kakav je NP „Sutjeska“”.
Pošto se poljoprivreda i stočarstvo kao prakse već koriste od strane lokalnog stanovništva, od kojih je određenom broju ljudi to i osnovni prihod, naglasak bi trebao da bude na podršci i promociji lokalnog stanovništa koje se bavi tradicionalnom poljoprivredom, a ne na stvaranju dodatne konkurencije koja uz to narušava osnovna obilježja nacionalnog parka i krši zakon.
“Smatramo da je neprihvatljivo da Javna Ustanova čija je osnovna odgovornost očuvanje prirodnih i kulturnih bogatstava nacionalnog parka i održivo upravljanje tim prostorom traži djelatnosti koje su u direktnom sukobu sa Zakonom o nacionalnim parkovima i apelujemo da se spriječi takvo djelovanje”, poručuju iz Centra za životnu sredinu
(CZZS)