Zabrinjavajući porast temperature Save u Zagrebu

Temperatura vode rijeke Save u Zagrebu u proteklih 70 godina značajno je porasla, a njen je porast u posljednjih 25 godina zabrinjavajući, ističe se u istraživanju objavljenom u međunarodnom naučnom časopisu Water.

Za period od 1948. do 2020. minimalna temperatura Save u Zagrebu iznosila je 2,29 stepeni, srednja 12,11 stepeni, a maksimalna 24,2 stepena, prenosi Hina. Međutim, porast postaje uočljiv kad se promatrani periodi razdvoje na ono od 1948. do 1987. odnosno od 1988. do 2020. godine, upozorava se u članku koji potpisuju hidrolozi Ognjen Bonacci i Tanja Roje-Bonacci sa Sveučilišta u Splitu i Ana Žaknić-Ćatović s University of Toronto Scarborough u Kanadi.

Za prvi period minimalna temperatura vode iznosi 1,79 stepeni i u drugom periodu narasta na 3,18 stepeni. Srednja temperatura u prvom periodu iznosila je 11,26, a u drugom se popela na 13,63 stepeni. Najviša razlika zabilježena je kod prosječne maksimalne temperature. Ona je s 22,9 stepeni za posljednjih 30-ak godina porasla na 26,7 stepeni, odnosno za gotovo četiri stepena u odnosu na prethodni period.

Trendovi rasta niza maksimalnih godišnjih temperatura vode Save u Zagrebu iznose 0,757 stepeni na 10 godina, ističu autori.

Sve više dana sa temperaturom vode iznad 20 stepeni

Uočen je zabrinjavajuće snažan trend povećanja broja dana u godini sa srednjom dnevnom temperaturom vode iznad 20 stepeni. Ta viša temperatura vode sve se češće javlja ranije tokom godine, traje dulje i završava kasnije, često se produžujući do septembra.

Dok je do 1989. taj broj u prosjeku iznosio 25 dana godišnje, u novijem periodu, od 2004. do 2020. godine, porastao je na 80 dana godišnje, a tokom tri godine (2007, 2011. i 2017.) bilo je više od 100 dana sa srednjom dnevnom temperaturom vode iznad 20 stepeni.

Autori uočavaju veze porasta temperature Save s porastom temperatura zraka uzrokovanim globalnim klimatskim promjenama, no time se pojava samo djelomično može objasniti. Navode kako primarni pokretač porasta temperatura vode Save u Zagrebu jeste porast temperature zraka, ali je taj porast dodatno pojačan smanjenjem protoka vode tokom tople sezone, od juna do septembra.

Također je uočen trend smanjenja minimalnih protoka Save, ističu autori i napominju da je Sava ključni ekološki, društveni i ekonomski resurs Zagreba koji, nažalost, još uvijek nije dovoljno prepoznat i adekvatno tretiran, prenosi Hina.

(Agencije)