Dogodilo se na današnji dan – 11. 2.

Danas je petak, 11. februar/veljača, 42. dan 2022. godine.

DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN

660. pne. – Jimmu Tenno osniva Japan i postaje njegov prvi car (tradicionalni datum).

1650. – Umro je francuski matematičar i filozof René Descartes.

1752. – Otvorena je prva bolnica u Americi, Pennsylvania Hospital.

1814. – Proglašena je samostalnost Norveške od Danske.

1847. – Rođen je američki pronalazač Thomas Alva Edison, koji je registrovao više od hiljadu patenata, uključujući sijalicu s ugljenim vlaknom, fonograf, mikrofon, megafon, fonometar. Usavršio je i telegraf i akumulator i znatno poboljšao dinamo-mašinu, pronašao kinetoskop i prvi primijenio celuloidnu filmsku traku od 35 milimetara. Sagradio je prvi filmski atelje u svijetu.

1868. – Umro je francuski fizičar Jean Bernard Léon Foucault, koji je s Armanom Fizoom izmjerio brzinu svjetlosti. Ogledom s klatnom je dokazao obrtanje Zemlje, pronašao je žiroskop, usavršio teleskop, otkrio vrtložno-vihorne struje u metalnim masama.

1873. – Pod pritiskom republikanaca abdicirao je španski kralj Amadeo i proglašena je prva španska republika.

1878. – Rođen je ruski slikar Kazimir Malevič.

1889. – Japan je dobio ustav, kojim je određeno da zemlja ima dvodomni parlament, ali je car zadržao izvršnu vlast.

1913. – Rođen je partizanski komandant Rifat Burdžević. Bio je veoma aktivan u studentskim demonstracijama i drugim akcijama. Policija ga prvi put hapsi februara 1935. godine, kada je nekoliko dana proveo u Beogradskom zatvoru „Glavnjači“. U jesen 1937. godine postaje sekretar Univerzitetskog komiteta. Na toj dužnosti ostaje do novembra 1939. godine. Pored partijskog rada, jedan je inicijatora i organizatora zavičajnog udruženja studenata iz Sandžaka „Zlatar“, koje je djelovalo ilegalno. Aprila 1941. godine odlazi u Bijelo Polje, gdje formira novi Okružni komitet KPJ za Sandžak. Rukovodi pripremama za oružani ustanak, radi na učvršćivanju partijskih organizacija, organizuje partijske sastanke u Bijelom Polju, Priboju, Pljevljima, Novom Pazaru i Mojkovcu. Za vreme ustanka lično rukovodi opsadom i oslobođenjem Bijelog Polja, jula 1941. godine. Učestvuje i drugim oružanim akcijama, stvara partizanske odrede i udarne grupe. Poslije povlačenja partizanskih snaga iz Sandžaka, krajem maja 1942. godine, po odluci Okružnog komiteta KPJ napušta Sandžak. Početkom juna učestvuje u formiranju Treće proleterske sandžačke udarne brigade i ubrzo postaje zamjenik političkog komesara. Zajedno sa brigadom prešao je put do Mrkonjić-Grada, učestvovao je u svim borbama, organizovao je partijski, političko-vaspitni i propagadni rad u brigadi. Zajedno sa komandantom brigade Vladimirom Kneževićem Volođom i komandantom Četvrtog bataljona Tomašem Žižićem, narodnim herojima, u selu Trnovu, kod Mrkonjić Grada, u noći između 2. i 3. oktobra 1942. godine, na prevaru je napadnut od četnika i zvjerski ubijen.Ukazom Predsjedništva Antifašističkog vijeća narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ), 25. septembra 1944. godine, među prvim borcima Narodnooslobodilačke vojske, proglašen je za narodnog heroja.

1920. – Rođen je egipatski kralj Faruk Prvi, posljednji monarh Egipta. Na prijesto je stupio 1936, ali je njegov vladarski autoritet potkopala nesposobnost da spriječi britansko uplitanje u unutrašnja pitanja Egipta i vojni poraz u prvom arapsko-izraelskom ratu 1948. S vlasti su ga 1952. zbacili pobunjeni oficiri, poslije čega je prinuđen da ode u izbjeglištvo i 1965. je umro u Rimu.

1929. – Sporazumom u Luteranu Italije i Svete stolice stvorena je nezavisna papska država Vatikan, čime je riješeno tzv. “rimsko pitanje”, spor italijanske države i Svete stolice nastao 1870, poslije priključenja Italiji papske države i grada Rima. Vatikan je u središtu Rima, ograđen zidinama i zauzima 44 hektara. Prema ustavnom uređenju je apsolutna monarhija, teološko-hijerarhijska država u službi Svete stolice kao vrhovne vlasti rimokatoličke crkve.

1945. – U Jalti na Krimu završena je konferencija vođa tri velike sile antihitlerovske koalicije, na kojoj su sovjetski lider Josif Staljin, predsjednik SAD Franklin Roosevelt i britanski premijer Winston Churchill uskladili vojne planove za okončanje rata protiv Njemačke i Japana i odredili nove odnose u Evropi i svijetu poslije rata. Trojica lidera usvojili su rezolucije o “slobodnoj Evropi” i dogovorili se o osnivanju UN-a kao opšte međunarodne organizacije za mir i bezbjednost u svijetu. Kominike o podjeli Njemačke na tri zone i uspostavljanju Centralnog komesarijata kao kontrolne komisije tri sile, sa sjedištem u Berlinu, izdat je 13. februara. Riješeno je da se predloži Francuskoj da učestvuje u tome, zatim da Njemačka plati ratnu odštetu i vrati opljačkane vrijednosti, da se sazove konferencija svih nacija 25. aprila radi stvaranja UN-a i prihvaćeni su njeni osnovni principi. Donesene su i odluke o bivšim “satelitima” Njemačke, o pomoći bivšim okupiranim zemalja, o poljskoj vladi i granicama, o Jugoslaviji kojoj je preporučeno da sprovede u djelo sporazum Josipa Broza i Ivana Šubašića za osnivanje jedinstvene vlade. Postignut je i sporazum o stupanju SSSR-a u rat protiv Japana, a Moskva je zauzvrat dobila južni dio poluostrva Sahalin, Kurilska ostrva, pravo na korištenje luke u Port Arturu i na Kineskoistočnu i Južnomandžursku željeznicu. Takođe je dogovoreno da Ukrajina i Bjelorusija budu priznate kao suverene i nezavisne države u UN-u. Suverenost je bila formalna, a SSSR je na taj način dobio još dva glasa u svjetskoj organizaciji.

1958. – Tunis je obavijestio Francusku da njeni ratni brodovi više neće moći da koriste luku Bizerta.

1963. – Beatlesi su započeli snimanje svojeg prvog albuma pod nazivom “Please Please Me”.

1970. – Japan je postao četvrta zemlja u svijetu koja je lansirala vještački satelit.

1971. – Na ceremonijama u Moskvi, Washingtonu i Londonu 63 zemlje su potpisale sporazum o zabrani skladištenja nuklearnog oružja na dnu mora i okeana.

1975. – Prvi put u Velikoj Britaniji šef jedne političke partije je postala žena – za predsjednicu Konzervativne stranke izabrana je Margaret Thatcher.

1979. – Iranski premijer Shapour Bakhtiar podnosi ostavku nakon što u Teheranu dva dana traju ulične borbe.

1990. – Lider Afričkog nacionalnog kongresa Nelson Mendela oslobođen je poslije 27 godina provedenih u južnoafričkim zatvorima.

1993. – Umrla je jugoslovenska književnica Desanka Maksimović čija se poezija odlikuje toplinom, senzibilnošću, neposrednošću, muzikalnošću, humanošću… Završila je Filozofski fakultet u Beogradu i bila profesor u Obrenovcu, Dubrovniku i Beogradu. Djela: zbirke pjesama “Pesme”, “Zeleni vitez”, “Pesnik i zavičaj”, “Otadžbino, tu sam”, “Miris zemlje”, “Tražim pomilovanje”, “Nemam više vremena”, “Pesme iz Norveške”, “Letopis Perunovih potomaka”, “Ničija zemlja”, “Slovo o ljubavi”, priče “Ludilo srca”, romani “Otvoren prozor”, “Ne zaboraviti”, roman za djecu “Pradevojčica”, zbirka bajki i proze u stihu “Oraščići palčići”, putopis “Snimci iz Švajcarske”.

1994. – Slijetanjem na Zemlju šatla “Discovery”, s pet američkih astronauta i jednim ruskim kosmonautom, okončana je prva američko-ruska space shuttle misija.

1997. – Nakon tromjesečnih građanskih protesta i pod pritiskom međunarodne javnosti predsjednik Srbije Slobodan Milošević priznaje rezultate lokalnih izbora na kojima je pobijedila opoziciona koalicija “Zajedno”.

2001. – Oko 7.500 ljudi demonstriralo je u Njemačkoj protiv marša neonacista koji je okupio oko 250 pristalica.

2011. – Egipatski predsjednik Hosni Mubarak podnosi ostavku, nakon tridesetogodišnje vladavine.

2012. – U hotelskoj sobi na Beverly Hillsu, u Los Angelesu pronađena je mrtva američka pjevačica i glumica Whitney Houston (1963.- 2012.).

(AbrašMEDIA)