Danas je utorak, 26. oktobar/listopad, 299. dan 2023. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
1377. – U Milama (danas Arnautovići) kraj Visokog u blizini Sarajeva, bosanski Ban Tvrtko I Kotromanić krunisan za Prvog Kralja Bosanskog, uzevši pritom titulu Kralj Srbljem, Bosni, Primorju, Humsci zemlji, Donjim krajem, Zapadnim stranam, Usori, Soli i Podrinju…
1759. – Rođen je jedan od predvodnika Francuske revolucije Georges Danton. Kao sve vođe revolucije, bio je principijelan protivnik monarhije, ali i revolucionarnog terora, zbog čega se sukobio s vođom jakobinaca Maksimilijanom Robespjerom. Zauzimao se za sporazum s krupnom buržoazijom i za mir s Engleskom. Bio je ministar pravde i organizator otpora protiv strane intervencije, a u kritičnim situcijama je lično vodio narod u borbu, čime je zadobio veliku popularnost. U jeku jakobinskog terora Robespjer ga je 1794. optužio za pokušaj obnavljanja monarhije i poslao na giljotinu.
1863. – U Ženevi je ustanovljena organizacija Crveni krst.
1905. – Tokom Prve ruske revolucije (1905-07), radnici su u Petrogradu osnovali prvi Sovjet (radničku skupštinu).
1905. – Karlštadskim sporazumom Norveška se odvojila od Švedske i postala nezavisna kraljevina, na čelu sa kraljem Hakonom Sedmim.
1911. – U Kini je ukinuta monarhija i proglašena republika sa Sun Jat Senom kao privremenim predsjednikom.
1917. – Brazil je objavio rat Njemačkoj u Prvom svjetskom ratu.
1921. – Na smrt vješanjem osuđen je član komunističke organizacije “Crvena pravda” Alija Alijagić, koji je 21. jula 1921. ubio ministra unutrašnjih poslova Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca Milorada Draškovića. Povod za atentat bio je Zakon o zaštiti države usmjeren protiv komunista, poznat kao “Obznana”, donesen krajem 1920.
1944. – Split je oslobođen od fašističkog okupatora. Borbe za oslobođenje Splita spadaju u najznačajnije operacije koje je vodio 8. dalmatinski korpus s povijesnim vojnim i političkim značenjem.
1947. – Kašmir je priključen Indiji.
1955. – General Ngo Din Diem proglasio je Republiku Vijetnam u južnom Vijetnamu, a sebe predsjednikom i zaveo diktatorski režim. Ubijen je u vojnom udaru u novembru 1963.
1955. – Parlament Austrije prihvatio je, dan poslije odlaska posljednjih savezničkih okupacionih vojnika, Državni ugovor kojim se obavezala na stalnu neutralnosti zemlje.
1961. – Nobelovu nagradu za književnost dobio je jugoslovenski književnik Ivo Andrić i postao prvi Jugosloven dobitnik te prestižne svjetske nagrade.
1971. – Glavna skupština UN donijela je odluku o primanju Narodne Republike Kine uz istodobno isključenje Tajvana.
1972. – U kampanji Saveza komunista Jugoslavije protiv „anarholiberala“ smijenjeni su najviši funkcioneri Saveza komunista Srbije Marko Nikezić i Latinka Perović.
1973. – Završen Yomkipurski rat.
1994. – Izrael i Jordan potpisali su sporazum, kojim je poslije 46 godina formalno okončano ratno stanje dviju susjednih zemalja.
1998. – Predsjednici Perua i Ekvadora potpisali su formalnu deklaraciju kojom je riješen pogranični spor dviju južnoameričkih zemalja nastao početkom 19. vijeka, zbog kojeg su više puta ratovale.
2001. – Beogradski sud osudio je Dobrosava Gavrića na 20 godina zatvora zbog ubistva Željka Ražnatovića Arkana i još dvije osobe u hotelu „Interkontinental“ u Beogradu 15. januara 2001.
2007. – U sazviježđu Kipar, u orbiti zvijezde HD 4113 otkrivena vansolarna planeta.
(AbrašMEDIA)