Protein ‘Pac-Man’ koji “proždire” i razgrađuje plastiku mogao bi omogućiti eliminaciju milijardi tona otpada na odlagalištima.
Enzim uništava PET (polietilen tereftalat), koji je sveprisutan u pakiranju hrane i pića, tekstilu i poliesterskim vlaknima tepiha.
Enzim nudi nadu za rješavanje globalnog zagađenja tako što bi masovno povećao recikliranje. Glavne industrije bi mogle povratiti produkte recikliranja i ponovno ih upotrijebiti na molekularnom nivou.
“Mogućnosti su beskrajne za iskorištavanje ovog vodećeg procesa recikliranja u svim industrijama”, rekao je profesor Hal Alper sa Texas univerziteta u Austinu. “Kroz ovakve održivije pristupe na bazi enzima, možemo početi zamišljati pravu cirkularnu ekonomiju plastike.”
PET čini 12 posto ukupnog globalnog otpada. Kao i svaka vrsta plastike, sastoji se od molekula nalik dugim nitima.
Enzim reducira te molekule na manje dijelove – hemikalije koje je zatim moguće ponovno sastaviti.
U nekim slučajevima, plastika se može potpuno razgraditi za samo 24 sata.
Umjetnom inteligencijom – mašinskim učenjem, stvorili su nove mutacije u prirodnom enzimu PET-azi koji omogućuje bakterijama da razgrađuju PET.
Kompjuter je identificirao varijante enzima koje bi bile najefektivnije na manje od 122 °F (50°C), što čini enzim prijenosnim i pristupačnim.
Prof. Alper i njegove kolege analizirali su desetine odbačenih plastičnih predmeta napravljenih od PET-a, uključujući posude, flaše za vodu i poliesterska vlakna i tkanine.
Eksperimenti su dokazali učinkovitost enzima nazvanog FAST-PET-aza (funkcionalna, aktivna, stabilna i tolerantna PET-aza), a rezultati su objavljeni u časopisu Nature.
Čišćenje odlagališta otpada i ozelenjavanje industrija s velikom proizvodnjom otpada su najočitiji primjeri primjene ovog enzima. Ali još jedna ključna potencijalna upotreba je remedijacija okoliša. Istraživači traže različite načine kako koristiti enzim na terenu za čišćenje zagađenih mjesta.
Izvor: Good News Network
Prevod i adaptacija: AbrašMEDIA