U Rači kod Kragujevca, arheolozi iz Srbije u saradnji sa kolegama iz SAD-a i Kine došli su do neočekivano velikog otkrića mreže praistorijskih naselja iz bakarnog, bronzanog i gvozdenog doba. Ovo otkriće utiče na promjenu slike o ljudima iz praistorije.
Riječ je o lokalitetu koji se prostire na šest hektara u Gradištu kod Rače.
– Ono što nas je iznenadilo je ne samo broj tih utvrđenja koja su odjednom počela da se pojavljuju nego kompleksnost naselja koja su oko tih utvrđenja. I to je ono što zaista mijenja pogled na cijelu stvar – navodi Miroslav Kočić iz Centra za arheologiju “Dragoslav Srejović”.
Sve ovo je otkriveno savremenom tehnologijom u projektu koji zajedno rade arheolozi iz SAD i Kine. Laserskim skeniranjem tim arheologa sa Univerziteta u Kragujevcu utvrdio je da se na ovom mjestu nalazi utvrđenje iz praistorije sa zidinama koje okružuju cijelo naselje.
– Pet i po hiljada godina prije sadašnjeg treunuta imamo ljude koji su bukvalno isjekli stijenu, što se vidi na snimku laserskog skeniranja koji smo uradili. Ne samo da su isjekli stijenu i napravili rovove već sistematskim istraživanjem smo uočili i rupe za stubove koje se nalaze oko toga – kaže Kočić.
Lokalitet kod Kragujevca nalazi se na trasi buduće soabraćajnice Vožd Karađorđe ali arheoilozi vjeruju da će adekvatno biti zaštićen. Sve bi trebalo da bude dio digitalnog muzeja šumadije.