Danas je četvrtak, 11. april/travanj, 102. dan 2024. godine.
DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN
1241. – Mongoli su pod vodstvom Batu Kana i Subutaja skršili mađarsku vojsku kralja Béle IV.
1713. – Potpisan je Utrechtski mir Francuske, Britanije, Holandije, kraljevine Pijemont, Portugalije, Pruske i Španije, kojim je okončan rat za špansko nasljeđe. Španija je primorana da Britaniji ustupi Gibraltar, Austriji preda Belgiju, Milano i južnu Italiju, a Pijemontu sredozemno ostrvo Sardiniju. Takođe je prinuđena da za vladare prihvati francuske Burbone.
1755. – Rođen je engleski hirurg i paleontolog James Parkinson, koji je otkrio i opisao nervnu bolest ekstrapiramidalnog sistema, nazvanu prema njegovom prezimenu. Prvi je opisao apendicitis (zapaljenje slijepog crijeva), objavio je više radova iz medicine i paleontološko djelo “Organski ostaci ranijeg svijeta”.
1772. – Rođen je španski pisac Manuel José Quintana, sljedbenik klasike i pisac slobodoumne poezije. Bio je sekretar pobunjeničkog pokreta za nezavisnost u vrijeme vladavine Španijom Napoleona Prvog od 1808. do 1814. Djela: poetska – “Oda Španiji”, “Oda Padilji”, “Oda štampariji”, drame “Pelajo”, “Vojvoda od Visea”, istorijsko djelo “Životi slavnih Španaca”, kritika “Pravila drame”.
1814. – Francuski car Napoleon Prvi abdicirao poslije poraza u Rusiji, pada Pariza i izgubljenih bitaka kod Lajpciga i Tuluza, poslije čega je prognan na sredozemno ostrvo Elba.
1894. – Uganda je postala britanski protektorat.
1899. – SAD su od Španije preuzele Filipine.
1919. – Osnovana je Međunarodna organizacija rada sa sjedištem u Ženevi.
1939. – Pod pritiskom saveznice – nacističke Njemačke – Mađarska je istupila iz Društva naroda.
1945. – Američka vojska u Drugom svjetskom ratu oslobodila je nacistički koncentracioni logor Buchenwald.
1945. – U Moskvi je u Drugom svjetskom ratu Josip Broz potpisao ugovor o prijateljstvu, uzajamnoj pomoći i saradnji Jugoslavije i SSSR. Bila je to prva njegova službena posjeta jednoj savezničkoj zemlji poslije formiranja privremene vlade Demokratske Federativne Jugoslavije i međunarodnog priznanja nove Jugoslavije.
1948. – Počela je izgradnja novog naselja na lijevoj obali Save – Novog Beograda.
1952. – Krvavim vojnim pučem vlast u Boliviji preuzeo je Nacionalni revolucionarni pokret.
1953. – U Skoplju je rođen Branimir Johnny Štulić, osnivač muzičkog sastava Azra. Štulić je jedna od najkontroverznijh ličnosti u domaćem rocku uopće. Njegove pjesme još otpočetka su imale dvojaki učinak na publiku, tekstove dalekih metafora mnogi nisu razumjeli. Drugi su bili poraženi neposrednošću muzike, energije i poetike, čovjeka koji je uhvaćene djeliće gradskoga očaja ponovo povezivao u stvaran svijet svojih pjesama, dajući ga u širokom registru tonova, od straha i bijesa do delikatne ljubavi. Stvorivši bend koji se munjevito popeo na sam vrh ondašnje jugoslovenske rock-scene, Štulić je isti raspustio i 1984. godine otišao u Holandiju, gdje i danas živi. Diskografija: Azra, 1980; Sunčana strana ulice, 1981; Filigranski pločnici 1982; Kad fazani lete, 1983; Krivo srastanje, 1984; It Ain’t Like in the Movies at All, 1986; Između krajnosti, 1987; te kompilacije i snimci uživo. Knjige: Filigranski pločnici, Big Bang, Smijurija u mjerama, Smijurijada: potpuno izdanje ljetopisa, Aleksandrijada: priča o Makedoncu Aleksandru Velikom, Azra – Pjevane pjesme…
1961. – Pred izraelskim sudom u Jerusalimu počelo je suđenje austrijskom nacisti Adolf Eichmannu, šefu odjeljenja u Gestapou za uništenje Jevreja i za njemačke logore u Drugom svjetskom ratu.
1977. – Umro je francuski pisac Jacques Prévert, nazvan “pjesnikom Pariza”. Počeo je pisati pod utjecajem nadrealista, ali je vremenom izgradio originalan izraz jednostavne i sažete forme. Njegovu poeziju karakteriše revolt, mladalački cinizam, ismijevanje autoriteta. Napisao je više poetskih scenarija, možda najljepših u francuskoj kinematografiji, za filmove režisera Marcela Carnéa “Obala u magli”, “Hotel Sjever”, “Dan se rađa”, “Ljubavnici iz Verone”, “Djeca raja”, “Vrata noći”. Djela: zbirke pjesama “Riječi”, “Veliki proljećni bal”, “Kiša i lijepo vrijeme”.
1979. – Tanzanijske trupe umarširale su uz podršku ugandskih grupa otpora u drugom Ugandsko-tanzanijskom ratu u glavni grad Ugande Kampalu i natjerale diktatora Idi Amina na bijeg u Saudijsku Arabiju.
1985. – Umro je albanski diktator Enver Hodža, šef vladajuće Partije rada Albanije od 1948. Između dva svjetska rata bio je sekretar kraljevskog poslanstva Albanije u Briselu. Jedan je od osnivača Komunističke partije Albanije 1941. Podržavao je politiku Informbiroa od 1948. do 1956. i diktatorsku koncepciju Josifa Staljina, čak i poslije 20. kongresa Komunističke partije SSSR, na kojem su osuđeni Staljinovi metodi. Kasnije je postao privrženik Pekinga, ali se razišao i s kineskim komunistima, potpuno izolujući zemlju. Izgradio je primitivni, autoritaran sistem, zasnovan na represiji i fizičkim eliminacijama neistomišljenika, ali i saradnika u koje je posumnjao da bi mogli da ugroze njegovu ličnu vlast. Bio je glasnogovornik velikoalbanskih teritorijalnih pretenzija prema Jugoslaviji.
1990. – Vlada Angole saglasila se da u Portugaliji otpočne mirovne razgovore s pobunjeničkim pokretom UNITA.
1991 – Savjet bezbjednosti UN proglasio je kraj Zalivskog rata uz obećanje Iraka da će platiti ratnu odštetu zbog invazije Kuvajta avgusta 1990. i da će neutralisati oružje za masovno uništavanje.
1992. – Umro je Josip Vidmar, kritičar, esejista, dramaturg, akademik, sudionik Narodnooslobodilačke borbe i prvi predsjednika Prezidijuma NR Slovenije.
1995. – UN smijenile komandanta ruskih “plavih šljemova” u Sremsko-baranjskoj oblasti general-majora Aleksandra Pereljakina, optuženog za podršku Srbima.
1999. – Indija uspješno isprobala raketu dugog dometa tipa “agni”, koja može da nosi i nuklearne projektile.
2002. – Zvanično je osnovan Međunarodni sud za ratne zločine pri UN-u. Više od 60 zemalja potpisalo je Rimski sporazum iz 1998. kojim je sud osnovan.
2003. – SFOR u Tuzli uhapsio Nasera Orića, ratnog komandanta Armije BiH, i izručio ga Tribunalu u Hagu, pred kojim je optužen za ratne zločine nad srpskim civilima u istočnoj Bosni, od početka rata do 1993. 3. jula 2008 Orić je pravosnažnom odlukom međunarodnog suda u Haagu oslobođen svih optužbi.
2012. – Umro je Ahmed Ben Bella, simbol globalnog anti-kolonijalnog pokreta i prvi predsjednik Alžira poslije sticanja nezavisnosti od Francuske.
(AbrašMEDIA)